Revolucionarizimi i blegtorisë në Serbi

“RoboShepherd është projektuar për të rigjallëruar blegtorinë tradicionale, duke përfshirë mbarështimin e bagëtive në kullota.” shprehet Dušan Krstić, menaxher i projektit në Coming Computer Engineering. “Duke pasur parasysh fuqinë e kufizuar të punës bujqësore në dispozicion, objektivi ynë ishte të zëvendësonim njerëzit me robotë. Këta robotë do t’i drejtojnë kafshët në kullota, do t’i mbrojnë nga grabitqarët dhe do të sigurohen që të kullosin sasinë e duhur të barit.” Perspektiva për të parë barinj robotikë që kujdesen për një tufë prej 620 delesh mund të bëhet një pamje e njohur në kullotat serbe. Përveç kujdesit për bagëtinë, Coming Computer po zhvillon gjithashtu robotë për detyra të tjera të ndryshme bujqësore, si mbjellja, ujitja, korrja dhe plugimi.

Ndryshe nga shumë makineri, këta asistentë elektronikë mund të funksionojnë në terrene jashtëzakonisht të pjerrëta.

“Ne kemi testuar aftësinë e prototipit për të tërhequr 345 kilogramë me një pjerrësi 30%, duke përdorur një sistem automatik të nivelimit,” shpjegon Nikola Velčev, një inxhiniere në Coming. “Ky sistem i lejon robotit të ulë pjesën e përparme kur ndeshet me zona të pjerrëta, duke e parandaluar rrëzimin e tij kur mban pesha të konsiderueshme ose tërheq një rimorkio.” Roboti është gjithashtu i përshtatshëm për veprimtarinë nivel me tokën, të tilla si mbledhja e luleshtrydheve, mund të rregullojë menjëherë platformën e tij robotike për të ngritur krahun deri në 2 metra lartësi. “Qëllimi ynë është zhvillimi i një platforme që mund të bashkëpunojë me shtesa të ndryshme për aktivitete të ndryshme,” shtjellon Velčev. “Roboti kontrollohet duke përdorur një levë, të pajisur me lëvizje të mbështetur nga sensorët që mund të zbulojë pengesat dhe t’i shmangë ato. Me ndihmën e navigatorit GPS, ai do të jetë në gjendje të kthehet në mënyrë autonome nga kullota në stalla.”

Gjatë tre viteve të ardhshëm, robotët do të hyjnë në prodhim, me një strategji çmimi që synon t’i bëjnë ata të përballueshëm për prodhuesit bujqësorë të shkallës së ulët. Aktualisht, robotët e këtij lloji kushtojnë mbi 100,000 €, duke i bërë ata të paarritshëm për shumicën e fermerëve në Serbi dhe në rajonet përreth.

Ngritja e standardeve në bujqësinë e avancuar

Zakonisht, do të duheshin pesë deri në dhjetë vite për të zhvilluar zgjidhje të tilla dalluese bujqësore të bazuara në inteligjencën artificiale. Edhe për kompanitë botërore me teknologji të lartë të bazuara në qendra të shquara të teknologjisë së informacionit si Silicon Valley.  Megjithatë, novatorët në Science-Technology Park në Niš e arritën këtë sukses në tre vjet të jashtëzakonshëm, të ndihmuar nga mbështetja e  Republic of Serbia’s Innovation Fund  dhe Bashkimit Evropian.

Midis ndërmarrjeve të shumta që operojnë me Science-Technology Park në Niš, qëndron Coming Computer Engineering, një hapësirë novatore e inauguruar në 2020-ën,. Parku është kthyer në një pikë fokale rajonale për përparimin e projekteve novatore shkencore dhe teknologjike, së bashku me promovimin e tyre ndërkombëtar. Ai bashkëpunon ngushtë me komunitetin universitar dhe akademik, duke bërë bashkë mbi 500 inxhinier të rinj TI-je për ta shtyrë rajonin drejt shndërrimit në një qendër globale për teknologjitë më të avancuara.

“Thelbi i Science-Technology Park qëndron në krijimin e një komuniteti të kompanive novatore, nxitjen e shkëmbimit të njohurive, mbështetjen e përbashkët, dhe pjesëmarrjen aktive në aktivitetet e organizuara.” pohon Milan Ranđelović, drejtori i Science-Technology Park. “Qëllimi ynë është të forcojmë sipërmarrësit vendas të teknologjisë së lartë dhe të rrisim ndërgjegjësimin duke forcuar të gjithë ekosistemin e novacionit në rajon.

Së bashku me anëtarët virtualë, kompanitë e vendosura brenda Parkut kanë punësuar mesatarisht 5,000 individë. Ndërtimi i ambienteve të Science-Technology Park u financua nga qeveria serbe dhe një kredi nga European Investment Bank e siguruar në 2010-ën për sektorin e kërkimit dhe zhvillimit në Serbi.