Me shumë mundësi, shumë prej jush janë njohur me RoboCop, protagonistin e një filmi të viteve ‘80, i cili ishte gjysmë njeri dhe gjysmë makineri. Gjatë asaj epoke, koncepti i robotëve që zëvendësojnë njerëzit në role të ndryshme ishte thjesht një nocion i portretizuar në filmat fantashkencë. Megjithatë, gjatë dekadave në vijim, kjo ide u shndërrua gradualisht në realitet dhe në ditët e sotme jemi dëshmitarë të robotëve që na ndihmojnë në detyra të ndryshme. Kohët e fundit, një shembull i dukshëm i kësaj është shfaqur në Serbi. Megjithatë, këtë herë, objektivi nuk është të zëvendësohet puna njerëzore, por të adresohen detyrat që lidhen me sjelljen e kafshëve, veçanërisht ato që kanë të bëjnë me qentë e bagëtive.
Coming Computer Engineering, një kompani serbe e teknologjisë së informacionit, ka bashkëpunuar me inxhinierë nga University of Niš’s Faculty of Mechanical Engineering për të zhvilluar dhe prezantuar një robot shumëfunksional të teknologjisë së fundit të njohur si RoboShepherd. Ky krijim novator shpalos një nga sfidat kryesore me të cilat përballen prodhuesit bujqësorë në Serbi: mungesën e punëtorëve në dispozicion.
“RoboShepherd është projektuar për të rigjallëruar blegtorinë tradicionale, duke përfshirë mbarështimin e bagëtive në kullota.”
Dušan Krstić, menaxher projekti në Coming Computer Engineering.
“RoboShepherd është projektuar për të rigjallëruar blegtorinë tradicionale, duke përfshirë mbarështimin e bagëtive në kullota.” shprehet Dušan Krstić, menaxher i projektit në Coming Computer Engineering. “Duke pasur parasysh fuqinë e kufizuar të punës bujqësore në dispozicion, objektivi ynë ishte të zëvendësonim njerëzit me robotë. Këta robotë do t’i drejtojnë kafshët në kullota, do t’i mbrojnë nga grabitqarët dhe do të sigurohen që të kullosin sasinë e duhur të barit.” Perspektiva për të parë barinj robotikë që kujdesen për një tufë prej 620 delesh mund të bëhet një pamje e njohur në kullotat serbe. Përveç kujdesit për bagëtinë, Coming Computer po zhvillon gjithashtu robotë për detyra të tjera të ndryshme bujqësore, si mbjellja, ujitja, korrja dhe plugimi.
Ndryshe nga shumë makineri, këta asistentë elektronikë mund të funksionojnë në terrene jashtëzakonisht të pjerrëta.
“Ne kemi testuar aftësinë e prototipit për të tërhequr 345 kilogramë me një pjerrësi 30%, duke përdorur një sistem automatik të nivelimit,” shpjegon Nikola Velčev, një inxhiniere në Coming. “Ky sistem i lejon robotit të ulë pjesën e përparme kur ndeshet me zona të pjerrëta, duke e parandaluar rrëzimin e tij kur mban pesha të konsiderueshme ose tërheq një rimorkio.” Roboti është gjithashtu i përshtatshëm për veprimtarinë nivel me tokën, të tilla si mbledhja e luleshtrydheve, mund të rregullojë menjëherë platformën e tij robotike për të ngritur krahun deri në 2 metra lartësi. “Qëllimi ynë është zhvillimi i një platforme që mund të bashkëpunojë me shtesa të ndryshme për aktivitete të ndryshme,” shtjellon Velčev. “Roboti kontrollohet duke përdorur një levë, të pajisur me lëvizje të mbështetur nga sensorët që mund të zbulojë pengesat dhe t’i shmangë ato. Me ndihmën e navigatorit GPS, ai do të jetë në gjendje të kthehet në mënyrë autonome nga kullota në stalla.”
Gjatë tre viteve të ardhshëm, robotët do të hyjnë në prodhim, me një strategji çmimi që synon t’i bëjnë ata të përballueshëm për prodhuesit bujqësorë të shkallës së ulët. Aktualisht, robotët e këtij lloji kushtojnë mbi 100,000 €, duke i bërë ata të paarritshëm për shumicën e fermerëve në Serbi dhe në rajonet përreth.
“Thelbi i Science-Technology Park qëndron në krijimin e një komuniteti të kompanive novative, nxitjen e shkëmbimit të njohurive, mbështetjen e përbashkët, dhe pjesëmarrjen aktive në aktivitetet e organizuara.”
Milan Ranđelović, Drejtor, Science-Technology Park, Nish
Ngritja e standardeve në bujqësinë e avancuar
Zakonisht, do të duheshin pesë deri në dhjetë vite për të zhvilluar zgjidhje të tilla dalluese bujqësore të bazuara në inteligjencën artificiale. Edhe për kompanitë botërore me teknologji të lartë të bazuara në qendra të shquara të teknologjisë së informacionit si Silicon Valley. Megjithatë, novatorët në Science-Technology Park në Niš e arritën këtë sukses në tre vjet të jashtëzakonshëm, të ndihmuar nga mbështetja e Republic of Serbia’s Innovation Fund dhe Bashkimit Evropian.
Midis ndërmarrjeve të shumta që operojnë me Science-Technology Park në Niš, qëndron Coming Computer Engineering, një hapësirë novatore e inauguruar në 2020-ën,. Parku është kthyer në një pikë fokale rajonale për përparimin e projekteve novatore shkencore dhe teknologjike, së bashku me promovimin e tyre ndërkombëtar. Ai bashkëpunon ngushtë me komunitetin universitar dhe akademik, duke bërë bashkë mbi 500 inxhinier të rinj TI-je për ta shtyrë rajonin drejt shndërrimit në një qendër globale për teknologjitë më të avancuara.
“Thelbi i Science-Technology Park qëndron në krijimin e një komuniteti të kompanive novatore, nxitjen e shkëmbimit të njohurive, mbështetjen e përbashkët, dhe pjesëmarrjen aktive në aktivitetet e organizuara.” pohon Milan Ranđelović, drejtori i Science-Technology Park. “Qëllimi ynë është të forcojmë sipërmarrësit vendas të teknologjisë së lartë dhe të rrisim ndërgjegjësimin duke forcuar të gjithë ekosistemin e novacionit në rajon.
Së bashku me anëtarët virtualë, kompanitë e vendosura brenda Parkut kanë punësuar mesatarisht 5,000 individë. Ndërtimi i ambienteve të Science-Technology Park u financua nga qeveria serbe dhe një kredi nga European Investment Bank e siguruar në 2010-ën për sektorin e kërkimit dhe zhvillimit në Serbi.
Rreth projektit
Projekti i Public Sector Research and Development (R&D) ka të bëjë me një sërë investimesh që synojnë rigjallërimin e aktivitetit publik të kërkimit dhe zhvillimit në vend. Investimet përfshijnë infrastrukturën e përditësuar dhe atë aktuale, krijimin e një qendre për promovimin e shkencës, ndërtimin e akomodimeve për studentët dhe akomodimi i shkencëtarëve të rinj dhe krijimi i qendrave të ekselencës me prioritet fushën e kërkimit. Kostoja e projektit është e vlerësuar në një kosto investimi të përllogaritur prej 420 milion €. Projekti është tërësisht në përputhje me prioritetet e huadhënies së EIB-së për forcimin dhe zhvillimin e aktiviteteve në mbështetje të vendeve kandidate dhe vendeve të mundshëm për kandidat. European Investment Bank, institucioni i financimit afatgjatë të Bashkimit Evropian, mbështet projekte të qëndrueshme të investimeve kapitale që çojnë përpara objektivat e politikës së BE-së. Në vendet e Ballkanit Perëndimor, operacionet financiare të EIB-së kontribuojnë në lehtësimin e procesit të integrimit me Bashkimin Evropian. Që nga 2001, BEI-ja ka dhënë 2.6 miliardë € në favor të projektit në Serbi.
Photo credits: Technology Park in Nis
“RoboShepherd është projektuar për të rigjallëruar blegtorinë tradicionale, duke përfshirë mbarështimin e bagëtive në kullota.” shprehet Dušan Krstić, menaxher i projektit në Coming Computer Engineering. “Duke pasur parasysh fuqinë e kufizuar të punës bujqësore në dispozicion, objektivi ynë ishte të zëvendësonim njerëzit me robotë. Këta robotë do t’i drejtojnë kafshët në kullota, do t’i mbrojnë nga grabitqarët dhe do të sigurohen që të kullosin sasinë e duhur të barit.” Perspektiva për të parë barinj robotikë që kujdesen për një tufë prej 620 delesh mund të bëhet një pamje e njohur në kullotat serbe. Përveç kujdesit për bagëtinë, Coming Computer po zhvillon gjithashtu robotë për detyra të tjera të ndryshme bujqësore, si mbjellja, ujitja, korrja dhe plugimi.
Ndryshe nga shumë makineri, këta asistentë elektronikë mund të funksionojnë në terrene jashtëzakonisht të pjerrëta.
“Ne kemi testuar aftësinë e prototipit për të tërhequr 345 kilogramë me një pjerrësi 30%, duke përdorur një sistem automatik të nivelimit,” shpjegon Nikola Velčev, një inxhiniere në Coming. “Ky sistem i lejon robotit të ulë pjesën e përparme kur ndeshet me zona të pjerrëta, duke e parandaluar rrëzimin e tij kur mban pesha të konsiderueshme ose tërheq një rimorkio.” Roboti është gjithashtu i përshtatshëm për veprimtarinë nivel me tokën, të tilla si mbledhja e luleshtrydheve, mund të rregullojë menjëherë platformën e tij robotike për të ngritur krahun deri në 2 metra lartësi. “Qëllimi ynë është zhvillimi i një platforme që mund të bashkëpunojë me shtesa të ndryshme për aktivitete të ndryshme,” shtjellon Velčev. “Roboti kontrollohet duke përdorur një levë, të pajisur me lëvizje të mbështetur nga sensorët që mund të zbulojë pengesat dhe t’i shmangë ato. Me ndihmën e navigatorit GPS, ai do të jetë në gjendje të kthehet në mënyrë autonome nga kullota në stalla.”
Gjatë tre viteve të ardhshëm, robotët do të hyjnë në prodhim, me një strategji çmimi që synon t’i bëjnë ata të përballueshëm për prodhuesit bujqësorë të shkallës së ulët. Aktualisht, robotët e këtij lloji kushtojnë mbi 100,000 €, duke i bërë ata të paarritshëm për shumicën e fermerëve në Serbi dhe në rajonet përreth.
Ngritja e standardeve në bujqësinë e avancuar
Zakonisht, do të duheshin pesë deri në dhjetë vite për të zhvilluar zgjidhje të tilla dalluese bujqësore të bazuara në inteligjencën artificiale. Edhe për kompanitë botërore me teknologji të lartë të bazuara në qendra të shquara të teknologjisë së informacionit si Silicon Valley. Megjithatë, novatorët në Science-Technology Park në Niš e arritën këtë sukses në tre vjet të jashtëzakonshëm, të ndihmuar nga mbështetja e Republic of Serbia’s Innovation Fund dhe Bashkimit Evropian.
Midis ndërmarrjeve të shumta që operojnë me Science-Technology Park në Niš, qëndron Coming Computer Engineering, një hapësirë novatore e inauguruar në 2020-ën,. Parku është kthyer në një pikë fokale rajonale për përparimin e projekteve novatore shkencore dhe teknologjike, së bashku me promovimin e tyre ndërkombëtar. Ai bashkëpunon ngushtë me komunitetin universitar dhe akademik, duke bërë bashkë mbi 500 inxhinier të rinj TI-je për ta shtyrë rajonin drejt shndërrimit në një qendër globale për teknologjitë më të avancuara.
“Thelbi i Science-Technology Park qëndron në krijimin e një komuniteti të kompanive novatore, nxitjen e shkëmbimit të njohurive, mbështetjen e përbashkët, dhe pjesëmarrjen aktive në aktivitetet e organizuara.” pohon Milan Ranđelović, drejtori i Science-Technology Park. “Qëllimi ynë është të forcojmë sipërmarrësit vendas të teknologjisë së lartë dhe të rrisim ndërgjegjësimin duke forcuar të gjithë ekosistemin e novacionit në rajon.
Së bashku me anëtarët virtualë, kompanitë e vendosura brenda Parkut kanë punësuar mesatarisht 5,000 individë. Ndërtimi i ambienteve të Science-Technology Park u financua nga qeveria serbe dhe një kredi nga European Investment Bank e siguruar në 2010-ën për sektorin e kërkimit dhe zhvillimit në Serbi.
Rreth projektit
Projekti i Public Sector Research and Development (R&D) ka të bëjë me një sërë investimesh që synojnë rigjallërimin e aktivitetit publik të kërkimit dhe zhvillimit në vend. Investimet përfshijnë infrastrukturën e përditësuar dhe atë aktuale, krijimin e një qendre për promovimin e shkencës, ndërtimin e akomodimeve për studentët dhe akomodimi i shkencëtarëve të rinj dhe krijimi i qendrave të ekselencës me prioritet fushën e kërkimit. Kostoja e projektit është e vlerësuar në një kosto investimi të përllogaritur prej 420 milion €. Projekti është tërësisht në përputhje me prioritetet e huadhënies së EIB-së për forcimin dhe zhvillimin e aktiviteteve në mbështetje të vendeve kandidate dhe vendeve të mundshëm për kandidat. European Investment Bank, institucioni i financimit afatgjatë të Bashkimit Evropian, mbështet projekte të qëndrueshme të investimeve kapitale që çojnë përpara objektivat e politikës së BE-së. Në vendet e Ballkanit Perëndimor, operacionet financiare të EIB-së kontribuojnë në lehtësimin e procesit të integrimit me Bashkimin Evropian. Që nga 2001, BEI-ja ka dhënë 2.6 miliardë € në favor të projektit në Serbi.
Photo credits: Technology Park in Nis
Please wait while your video is being uploaded...
Don't close this window!
