Një nga gjërat e para që vuri re ish-drejtori i institutit Goethe për Maqedoninë e Veriut, Tanja Krüger, kur mori detyrën ishte mungesa e zakonit të leximit midis të rinjve në vend. Kësisoj, ajo vendosi se gjatë misionit të saj, bashkë me ekipin e saj, do t’u jepte përparësi zakoneve të leximit mes të rinjve, në veçanti në zona rurale dhe të thella të vendit. Instituti Goethe kishte qysh atëherë projekte të lidhura me këtë temë që duheshin zbatuar në Maqedoninë e Veriut, por nevojitej të bëhej më shumë, kujton Marija Chorbeva Penovska nga Instituti në Shkup.
Mundësia erdhi me thirrjen për propozime për aktivitetet kulturore nga Ndihma për Shoqërinë Civile dhe Programi për Median i Bashkimit Evropian. Me mbështetjen e tyre, Instituti Goethe – bashkë me partnerë nga vende të tjera të rajonit nisi projektin Regional Network for Cultural Diversity (READ – Rrjeti Rajonal për Diversitetin Kulturor) që synon promovimin e aftësive ndërkulturore të leximit dhe të vlerave demokratike nëpërmjet kulturës së leximit dhe shfletimit të veprave letrare me cilësi të lartë dhe vlera mbi-rajonale.
„Fokusi i vizitave tona ishin komunitetet e vështira për t’u arritur: vende ku fëmijët nuk kishin pasur kurrë më parë mundësi të pjesëmerrnin në një event kulturor.“
Marija Chorbeva Penovska, project manager, READ project
Marija Chorbeva Penovska është menaxhere e projektit READ. Ajo na shpjegon se projekti përfshin katër programe të ndryshme, një prej të cilëve është „READ on wheels“ që është një librari e lëvizshme rajonale e pajisur me libra dhe përmbajtje të tjera nga vendet partnere të projektit. Libraria po lëviz përmes gjithë rajonit dhe Turqisë me fokus kryesor shkollat dhe libraritë, prej më shumë se tri vjetësh. Libraria e lëvizshme në një furgon me stafin shoqërues ka përshkuar tashmë Maqedoninë e Veriut dhe Serbinë, duke vizituar kryesisht fshatra të largëta ku kanë organizuar rrëfime historish, seminare ilustruese shkrimi krijues, prezantimin e shkrimtarëve të rinj, leksioneve dhe debateve, huadhënie dhe dhurime librash dhe evente të ngjashme kulturore me fëmijë dhe të rinj. „Fokusi i vizitave tona ishin komunitetet e vështira për t’u arritur: vende ku fëmijët nuk kishin pasur kurrë më parë mundësi të pjesëmerrnin në një event kulturor.“ thotë Marija.
Një përbërës tjetër i projektit është mbështetja për festivalet e letërsisë në pesë vendet e synuara, që është mjet kyç për promovimin e bashkëpunimit ndërkulturor në rajon. Projekti përfshin edhe një program rezidence që, nëpërmjet thirrjeve të hapura, u ofron autorëve nga pesë vendet një mundësi për të njohur skenën letrare, artistike dhe kulturore në rajon dhe për të mbështetur përhapjen rajonale të veprave letrare nga vendet e synuara. Në të njëjtën kohë, publikut vendas i jepet një mundësi unike për t’u njohur me punën e artistëve të përzgjedhur.
Përbërësi i katërt i projektit është mbështetja e kapaciteteve të shoqërisë civile nëpërmjet një skeme nën-grantesh që mbështet organizatat më të vogla në fushat e përkthimit, botimit dhe/ose promovimit të veprave për të zgjeruar aksesin dhe njohuritë për letërsinë edhe jashtë kufijve të një vendi. Ky përbërës përfshin dhe projekte shumëgjuhëshe dhe ndërkulturore novatore.
Marina Terpovska Stargo, koordinatore e granteve të projektit, shpjegon se deri më tani u kanë ofruar mbështetje me grante 54 organizatave nëpërmjet dy thirrjeve për propozime. Pritet të mbështeten gjithsej 90 organizata nëpërmjet granteve të projektit.
„Besoj se duke ndërtuar një rrjet të tillë të madh punonjësish kulturorë dhe OSHC-sh që punojnë në sektorin kulturor, do të mundësojmë qëndrueshmërinë e projektit.“
Marija Chorbeva Penovska, project manager, READ project
Marija Chorbeva Penovska thotë se deri tani janë shumë të kënaqur me rezultatet e projektit, në veçanti me performancën e nën-granteve. „Në krye ishim skeptikë për përfundimet e këtyre projekteve të vogla, pasi pesha financiare e këtyre granteve ishte simbolike. Megjithatë, çdo projekt i vogël u kthye në një histori suksesi të madh, falë përpjekjeve të këtyre organizatave më të vogla,“ thotë Marija.
Megjithatë, Marija beson se suksesi më domethënës i projektit është lehtësimi i bashkëpunimit ndërmjet organizatave kulturore dhe të rinjve në rajon. „Besoj se duke ndërtuar një rrjet të tillë të madh punonjësish kulturorë dhe OSHC-sh që punojnë në sektorin kulturor, do të mundësojmë qëndrueshmërinë e projektit.“ thotë ajo.
Lidhur me projektin
Rrjeti Rajonal për Diversitet Kulturor (READ) është një projekt kulturor rajonal katërvjeçar i financuar nga BE-ja dhe i vënë në zbatim nga Instituti Goethe në Shkup së bashku me organizatat partnere: Qendra për Bashkëpunim Ballkanik – Loja (Maqedonia e Veriut), Instituti i Librit dhe i Promocionit (Shqipëri), Shoqata Kulturore Kalem (Turqi), Krokodil (Serbi) dhe Qendra Multimedia (Kosovë). Projekti kontribuon për pajtimin dhe tolerancën ndërkulturore duke hapur kanale të reja komunikimi ndërmjet shoqërive të pavarura kulturore, duke u ofruar atyre mundësi rrjetëzimi larg skenës politike. Projekti synon promovimin e aftësive ndërkulturore të leximit dhe të vlerave demokratike nëpërmjet kulturës së leximit dhe shfletimit të veprave letrare me cilësi të lartë dhe vlera mbi-rajonale.
Photo credits: READ
Mundësia erdhi me thirrjen për propozime për aktivitetet kulturore nga Ndihma për Shoqërinë Civile dhe Programi për Median i Bashkimit Evropian. Me mbështetjen e tyre, Instituti Goethe – bashkë me partnerë nga vende të tjera të rajonit nisi projektin Regional Network for Cultural Diversity (READ – Rrjeti Rajonal për Diversitetin Kulturor) që synon promovimin e aftësive ndërkulturore të leximit dhe të vlerave demokratike nëpërmjet kulturës së leximit dhe shfletimit të veprave letrare me cilësi të lartë dhe vlera mbi-rajonale.
Marija Chorbeva Penovska është menaxhere e projektit READ. Ajo na shpjegon se projekti përfshin katër programe të ndryshme, një prej të cilëve është „READ on wheels“ që është një librari e lëvizshme rajonale e pajisur me libra dhe përmbajtje të tjera nga vendet partnere të projektit. Libraria po lëviz përmes gjithë rajonit dhe Turqisë me fokus kryesor shkollat dhe libraritë, prej më shumë se tri vjetësh. Libraria e lëvizshme në një furgon me stafin shoqërues ka përshkuar tashmë Maqedoninë e Veriut dhe Serbinë, duke vizituar kryesisht fshatra të largëta ku kanë organizuar rrëfime historish, seminare ilustruese shkrimi krijues, prezantimin e shkrimtarëve të rinj, leksioneve dhe debateve, huadhënie dhe dhurime librash dhe evente të ngjashme kulturore me fëmijë dhe të rinj. „Fokusi i vizitave tona ishin komunitetet e vështira për t’u arritur: vende ku fëmijët nuk kishin pasur kurrë më parë mundësi të pjesëmerrnin në një event kulturor.“ thotë Marija.
Një përbërës tjetër i projektit është mbështetja për festivalet e letërsisë në pesë vendet e synuara, që është mjet kyç për promovimin e bashkëpunimit ndërkulturor në rajon. Projekti përfshin edhe një program rezidence që, nëpërmjet thirrjeve të hapura, u ofron autorëve nga pesë vendet një mundësi për të njohur skenën letrare, artistike dhe kulturore në rajon dhe për të mbështetur përhapjen rajonale të veprave letrare nga vendet e synuara. Në të njëjtën kohë, publikut vendas i jepet një mundësi unike për t’u njohur me punën e artistëve të përzgjedhur.
Përbërësi i katërt i projektit është mbështetja e kapaciteteve të shoqërisë civile nëpërmjet një skeme nën-grantesh që mbështet organizatat më të vogla në fushat e përkthimit, botimit dhe/ose promovimit të veprave për të zgjeruar aksesin dhe njohuritë për letërsinë edhe jashtë kufijve të një vendi. Ky përbërës përfshin dhe projekte shumëgjuhëshe dhe ndërkulturore novatore.
Marina Terpovska Stargo, koordinatore e granteve të projektit, shpjegon se deri më tani u kanë ofruar mbështetje me grante 54 organizatave nëpërmjet dy thirrjeve për propozime. Pritet të mbështeten gjithsej 90 organizata nëpërmjet granteve të projektit.
Marija Chorbeva Penovska thotë se deri tani janë shumë të kënaqur me rezultatet e projektit, në veçanti me performancën e nën-granteve. „Në krye ishim skeptikë për përfundimet e këtyre projekteve të vogla, pasi pesha financiare e këtyre granteve ishte simbolike. Megjithatë, çdo projekt i vogël u kthye në një histori suksesi të madh, falë përpjekjeve të këtyre organizatave më të vogla,“ thotë Marija.
Megjithatë, Marija beson se suksesi më domethënës i projektit është lehtësimi i bashkëpunimit ndërmjet organizatave kulturore dhe të rinjve në rajon. „Besoj se duke ndërtuar një rrjet të tillë të madh punonjësish kulturorë dhe OSHC-sh që punojnë në sektorin kulturor, do të mundësojmë qëndrueshmërinë e projektit.“ thotë ajo.
Lidhur me projektin
Rrjeti Rajonal për Diversitet Kulturor (READ) është një projekt kulturor rajonal katërvjeçar i financuar nga BE-ja dhe i vënë në zbatim nga Instituti Goethe në Shkup së bashku me organizatat partnere: Qendra për Bashkëpunim Ballkanik – Loja (Maqedonia e Veriut), Instituti i Librit dhe i Promocionit (Shqipëri), Shoqata Kulturore Kalem (Turqi), Krokodil (Serbi) dhe Qendra Multimedia (Kosovë). Projekti kontribuon për pajtimin dhe tolerancën ndërkulturore duke hapur kanale të reja komunikimi ndërmjet shoqërive të pavarura kulturore, duke u ofruar atyre mundësi rrjetëzimi larg skenës politike. Projekti synon promovimin e aftësive ndërkulturore të leximit dhe të vlerave demokratike nëpërmjet kulturës së leximit dhe shfletimit të veprave letrare me cilësi të lartë dhe vlera mbi-rajonale.
Photo credits: READ
Please wait while your video is being uploaded...
Don't close this window!
