Të përforcojmë bashkëpunimin me shoqërinë civile
Qeveritë vendore në Shqipëri po rrisin kapacitetin e tyre për të menaxhuar bashkëpunimin me shoqërinë civile, me mbështetjen e Bashkimit Evropian.
25/07/2022
Raporti i Komisionit Evropian për ecurinë e Shqipërisë gjatë vitit 2016 tregoi se qeverisë vendore i mungonte kapaciteti i mjaftueshëm për të siguruar bashkëpunimin e duhur apo financimin e shoqërisë civile. Raporti vuri në dukje nevojën për ndryshimet e duhura strukturore administrative dhe ligjore, si dhe për kapacitete më të mëdha njerëzore për të siguruar një mjedis më të mirë për bashkëpunimin ndërmjet shoqërisë civile dhe qeverisë vendore.
Stela Mardusha ka punuar prej tetë vitesh si specialiste në Departamentin e Integrimit Evropian, në Bashkinë e Shkodrës. Ajo përshkruan vështirësitë që kishte dikur bashkia për disbursimin e fondeve dhe bashkëpunimin me shoqërinë civile. “Nuk kishim ndonjë metodologji specifike për bashkëpunimin me organizatat e shoqërisë civile (CSO-të). Kjo na e bënte të vështirë të synonim projektet e CSO-ve, me prioritete dhe rezultate të përcaktuara qartë,” thotë Stela.
‘Regional Programme on Local Democracy in the Western Balkans’ (ReLOaD) është një nismë rajonale, e financuar nga Bashkimi Evropian dhe e vënë në zbatim nga UNDP-ja në gjashtë vendet e Ballkanit Perëndimor. Në vitin 2017, ReLOaD-i në Shqipëri u bëri thirrje bashkive të aplikonin për t’u bërë pjesë e programit mbështetës, që synonte t’i ndihmonte të rritnin efikasitetin e kapacitetit administrativ dhe njerëzor për bashkëpunimin me organizatat e shoqërisë civile. Bashkia e Shkodrës ishte një ndër 35 bashkitë që aplikuan dhe ndër 12 bashkitë që përfituan mbështetje.
“Ka një mal me punë për të bërë, por në fund, gjithçka ia vlen, sepse ofron një mundësi për të punuar nga afër me shoqërinë civile.”
Stela Mardusha, specialist in the European Integration Department of Shkodra MunicipalityPër Stelën, risia kryesore dhe më e rëndësishme e prezantuar nga programi ishte metodologjia LOD dhe manuali që u miratua nga Këshilli i Bashkisë, në fillim të bashkëpunimit me programin ReLOaD. “LOD” është akronimi për ‘Local Democracy’ dhe është një instrument në përputhje me rregullat e BE-së për financimin e veprimtarive të jashtme dhe garantimin e një procedure të hapur, mundësive të barabarta për të gjithë kandidatët, qartësisë dhe transparencës. Manuali fillon me caktimin e prioriteteve dhe përfshin bërjen e thirrjes, menaxhimin e projektit, vënien në zbatim dhe vëzhgimin e ecurisë. “Ka një mal me punë për të bërë, por në fund, gjithçka ia vlen, sepse ofron një mundësi për të punuar nga afër me shoqërinë civile,” thotë Stela.
Fuqizimi i burimeve njerëzore për të përmirësuar cilësinë e shërbimeve
Rritja e kapacitetit të stafit të bashkive partnere dhe CSO-ve në zonën e ciklit të menaxhimit të projekteve ishte një ndër shtyllat themelore të programit ReLOaD. Krahas prezantimit të metodologjisë LOD, programi mbështeti edhe bashkitë partnere që të trajnonin stafin e tyre për zbatimin e metodologjisë. Trajnimi përfshiu njohuri teknike për hartimin e raporteve dhe buxheteve, si dhe zbatimin e monitorimin e projekteve, duke u bazuar te standardet e Bashkimit Evropian dhe aftësi të tjera të nevojshme. Stela thotë se ky trajnim, jo vetëm që e solli më pranë organizatave të shoqërisë civile, por edhe e ndihmoi të formonte praktika të mira pune.
Bashkitë e Shkodrës dhe Tiranës u përshtatën shumë shpejt, zbatuan me sukses metodologjinë LOD dhe tani luajnë rolin e mentorit për bashkitë e reja partnere.
“Pas një përvoje pesë-vjeçare, u bëj thirrje kolegëve të mi që të përfitojnë sa më shumë të jetë e mundur nga mundësia që ofron ReLOaD-i . Për administratën, është një mundësi e shkëlqyer të nxëni: është një kurs afatgjatë, përfituesit prej të cilit janë administratat lokale, organizatat e shoqërisë civile dhe vetë shoqëria.”
Stela Mardusha, specialist in the European Integration Department of Shkodra MunicipalityGjatë tre viteve të para, programi ReLOaD siguroi fonde edhe për organizatat lokale joqeveritare. Më shumë se 5,000 qytetarë shkodranë përfituan nga nismat që promovojnë gjithëpërfshirjen sociale, fuqizimin e grave, turizmin, kulturën dhe rininë. Kjo skemë grantesh u dha mundësinë edhe zyrtarëve të bashkisë të vinin në zbatim metodologjinë LOD dhe njohuritë e fituara gjatë trajnimit.
Stela thotë se ka mësuar shumë gjëra nga ky rrugëtim i suksesshëm dhe se është gati t’i ndajë ato me kolegët e saj në bashkitë e tjera partnere ReLOaD, që janë bërë pjesë e tij në vitin 2021. “Pas një përvoje pesë-vjeçare, u bëj thirrje kolegëve të mi që të përfitojnë sa më shumë të jetë e mundur nga mundësia që ofron ReLOaD-i. Për administratën, është një mundësi e shkëlqyer të nxëni: është një kurs afatgjatë, përfituesit prej të cilit janë administratat lokale, organizatat e shoqërisë civile dhe vetë shoqëria,” thotë Stela.
Lidhur me projektin
‘Regional Programme on Local Democracy in the Western Balkans’ (ReLOaD) është një nismë rajonale, e financuar nga Bashkimi Evropian dhe e vënë në zbatim nga UNDP-ja. Programi synon të konsolidojë demokracitë pjesëmarrëse dhe procesin e integrimit të BE-së në Ballkanin Perëndimor, duke nxitur shoqërinë civile të marrë pjesë në mënyrë aktive në vendimmarrje dhe duke ndërtuar një mjedis të sigurt ligjor dhe financiar për shoqërinë civile dhe pluralizmin e medias. Gjithashtu, punon për të përforcuar partneritetet ndërmjet qeverive vendore dhe shoqërisë civile në Ballkanin Perëndimor, duke përmirësuar një model të suksesshëm financimi të organizatës së shoqërisë civile, që është transparent, bazohet te projekti dhe buron nga buxhetet e qeverisë vendore drejt një përfshirjeje më të madhe të qytetarëve në vendimmarrje dhe në përmirësimin e ofrimit të shërbimeve lokale.
Mëso më shumë
Photo credits: ReLOaD