Еко-етикетите и меѓународно признатите сертификати се ознаки што се доделуваат на производи и услуги признати поради нивното намалено штетно влијание врз животната средина во споредба со слични производи и услуги, што ги прави истите поеколошки избор. Во угостителската индустрија, еко-етикетирањето служи како корисна алатка за клиентите, што кажува многу за одржливите практики кои хотелите ги вклучуваат во нивната работа. Според Извештајот за одржливо патување на Booking.com за 2019 година, неверојатни 70% од глобалните патници изразиле поголема склоност кон резервирање сместување чиј приоритет знаат дека е екологијата, без разлика дали нивна примарна цел е одржлив престој или не.
За еко-етикетите да го задржат својот кредибилитет, тие мора да се доделени од независни надворешни акредитирани тела за сертификација, кои поседуваат експертиза за темелна проценка на хотелите и сместувачките капацитети. Критериумите што се користат за сертификација со еко-етикета треба да бидат јавно достапни за потрошувачите, со тоа обезбедувајќи транспарентност во процесот. Идеално, сеопфатната еколошка ознака треба да ги опфати сите аспекти на одржливоста. Покрај еколошките стандарди, тука сеопфатени социјалните стандарди, како што се условите за работа во хотелот, како и културните и економските фактори. Важно е туризмот да допринесе за дестинацијата и нејзините локални заедници, овозможувајќи им активно да учествуваат и да ја обликуваат туристичката индустрија.
“Нашата цел со овој проект е да поттикнеме нов пристап на размислување „Way Ahead“ во туристичката индустрија во прекуграничниот регион. Ова вклучува воведување на еколошки етикети, кои претставуваат еден од најистакнатите стандарди во глобалната туристичка индустрија, стандард кој претходно беше недостапен во нашиот регион.”
Ахмет Јетулаху-мети, извршен директор на Prishtina REA
Покрај исполнувањето на бараните критериуми, самиот процес на сертификација вклучува сложени процедури и значителни финансиски обврски што може да биде предизвик за исполнување. Признавајќи го ова, партнерските невладини организации (NGOs) и општините во прекуграничниот регион меѓу Косово и Црна Гора започнаа иницијатива да му помогнат на локалниот угостителски сектор да добие сертификат за еко етикети.
Ахмет Јетулаху-мети, на позиција извршен директор на Prishtina REA, го води прекуграничниот конзорциум одговорен за спроведување на проектот „Туризам за иднината“. Помеѓу повеќето цели, овој проект има за цел да обезбеди поддршка за хотели и слични угостителски установи во прекуграничните региони за да им помогне да ја прифатат сертификацијата со еко етикети. Јетулаху објаснува: „Нашата цел со овој проект е да поттикнеме нов напреден пристап во туристичката индустрија во прекуграничниот регион. Ова вклучува воведување на еко етикети, кои претставуваат еден од најважните стандарди во глобалната туристичка индустрија, стандард кој претходно беше недостапен во нашиот регион“. Вреди да се напомене дека овој проект е кофинансиран преку програмата за прекугранична соработка (CBC) меѓу Косово и Црна Гора, поддржана од ЕУ, како и од општина Пеќ, општина Колашин, Prishtina REA и IPER.
Меѓународната сертификација за еко етикети опфаќа опсежен сет на критериуми за подобност, што покриваат аспекти како што се инфраструктура, еколошка одржливост, професионалност на персоналот, набавка на свежи и еколошки производи од локално подрачје и инкорпорирање на културното наследство во нивните понуди.
Во моментов, во тек се обуки за овие клучни теми за компании и туристички практичари, што се наоѓаат во прекуграничните региони. Овие обуки, спроведени одделно во Пеќ и Колашин, вклучуваат учество на околу 30 учесници од секоја страна на границата, избрани преку процес на отворен конкурс. Дополнително, проектот планира да обезбеди обука и сертификација на 15 ревизори специјализирани за еко етикети. Како што нагласува Ахмет Јетулаху-мети, „Моментално, постои забележително отсуство на овластени ревизори за екоетикети во Косово, Црна Гора или во која било соседна земја. Затоа, постигнувањето на оваа сертификација ќе биде значајна пресвртница за туристичката индустрија во регионот“. Наша цел е да сертифицираме најмалку 20 грантисти со меѓународно призната сертификација за еколошка ознака (10 од регионот на Пеќ и 10 од регионот на Колашин), усогласувајќи се со транспарентен повик за апликации за грант, одобрен од онлајн е-платформата, развиена од страна на проектот.
“Учеството и интересот на овие компании се исклучително високи и тие многу ја ценат поддршката што ја дава проектот“.
Ахмет Јетулаху-мети, извршен директор на Prishtina REA
Покрај сертификацијата за еко етикета, проектот активно им помага на корисниците во регионот преку олеснување на развојот и имплементацијата на Интегрирани стратегии за туризам и комуникација, како и промоција на културното наследство и локалната економија преку креативна платформа за е-туризам развиена со цел промоција и интернационализирање на прекуграничните сектори за туризам и културно наследство. Дел од значајните активности вклучуваат фестивали за прекуграничен туризам и организација и промоција на две еко патеки. Ахмет Јетулаху-Мети ја објаснува позадината на проектот, истакнувајќи дека беше спроведено опсежно истражување во кое беа вклучени над 136 бизниси од меѓуграничните региони. Мнозинството од овие бизниси изразија голем интерес да добијат поддршка за меѓународно признатасертификација за еко етикети. Џетулаху го нагласува високото ниво на учество и ентузијазам меѓу претставниците на компаниите, наведувајќи: „Учеството и интересот од овие компании се исклучително високи и тие длабоко ја ценат поддршката што ја дава проектот .”
За програмата
Глобалната цел на IPA Програмата за прекугранична соработка Црна Гора-Косово е да го подобри стандардот и квалитетот на живеење на луѓето во програмската област, преку еколошки одржлив и социјално инклузивен економски развој на регионот, со почитување на неговото заедничко културно и природно наследство. Ова ќе се постигне преку заеднички проекти кои спаѓаат во следните програмски тематски приоритети: Промовирање на вработување, мобилност на трудот и социјална и културна инклузија преку граница; заштита на животната средина, промовирање адаптација и ублажување на климатските промени, превенција и управување со ризици и поттикнување на туризмот и културното и природното наследство.
Photo credits: Tourism for Future
За еко-етикетите да го задржат својот кредибилитет, тие мора да се доделени од независни надворешни акредитирани тела за сертификација, кои поседуваат експертиза за темелна проценка на хотелите и сместувачките капацитети. Критериумите што се користат за сертификација со еко-етикета треба да бидат јавно достапни за потрошувачите, со тоа обезбедувајќи транспарентност во процесот. Идеално, сеопфатната еколошка ознака треба да ги опфати сите аспекти на одржливоста. Покрај еколошките стандарди, тука сеопфатени социјалните стандарди, како што се условите за работа во хотелот, како и културните и економските фактори. Важно е туризмот да допринесе за дестинацијата и нејзините локални заедници, овозможувајќи им активно да учествуваат и да ја обликуваат туристичката индустрија.
“Нашата цел со овој проект е да поттикнеме нов пристап на размислување „Way Ahead“ во туристичката индустрија во прекуграничниот регион. Ова вклучува воведување на еколошки етикети, кои претставуваат еден од најистакнатите стандарди во глобалната туристичка индустрија, стандард кој претходно беше недостапен во нашиот регион.”
Ахмет Јетулаху-мети, извршен директор на Prishtina REAПокрај исполнувањето на бараните критериуми, самиот процес на сертификација вклучува сложени процедури и значителни финансиски обврски што може да биде предизвик за исполнување. Признавајќи го ова, партнерските невладини организации (NGOs) и општините во прекуграничниот регион меѓу Косово и Црна Гора започнаа иницијатива да му помогнат на локалниот угостителски сектор да добие сертификат за еко етикети.
Ахмет Јетулаху-мети, на позиција извршен директор на Prishtina REA, го води прекуграничниот конзорциум одговорен за спроведување на проектот „Туризам за иднината“. Помеѓу повеќето цели, овој проект има за цел да обезбеди поддршка за хотели и слични угостителски установи во прекуграничните региони за да им помогне да ја прифатат сертификацијата со еко етикети. Јетулаху објаснува: „Нашата цел со овој проект е да поттикнеме нов напреден пристап во туристичката индустрија во прекуграничниот регион. Ова вклучува воведување на еко етикети, кои претставуваат еден од најважните стандарди во глобалната туристичка индустрија, стандард кој претходно беше недостапен во нашиот регион“. Вреди да се напомене дека овој проект е кофинансиран преку програмата за прекугранична соработка (CBC) меѓу Косово и Црна Гора, поддржана од ЕУ, како и од општина Пеќ, општина Колашин, Prishtina REA и IPER.
Меѓународната сертификација за еко етикети опфаќа опсежен сет на критериуми за подобност, што покриваат аспекти како што се инфраструктура, еколошка одржливост, професионалност на персоналот, набавка на свежи и еколошки производи од локално подрачје и инкорпорирање на културното наследство во нивните понуди.
Во моментов, во тек се обуки за овие клучни теми за компании и туристички практичари, што се наоѓаат во прекуграничните региони. Овие обуки, спроведени одделно во Пеќ и Колашин, вклучуваат учество на околу 30 учесници од секоја страна на границата, избрани преку процес на отворен конкурс. Дополнително, проектот планира да обезбеди обука и сертификација на 15 ревизори специјализирани за еко етикети. Како што нагласува Ахмет Јетулаху-мети, „Моментално, постои забележително отсуство на овластени ревизори за екоетикети во Косово, Црна Гора или во која било соседна земја. Затоа, постигнувањето на оваа сертификација ќе биде значајна пресвртница за туристичката индустрија во регионот“. Наша цел е да сертифицираме најмалку 20 грантисти со меѓународно призната сертификација за еколошка ознака (10 од регионот на Пеќ и 10 од регионот на Колашин), усогласувајќи се со транспарентен повик за апликации за грант, одобрен од онлајн е-платформата, развиена од страна на проектот.
Покрај сертификацијата за еко етикета, проектот активно им помага на корисниците во регионот преку олеснување на развојот и имплементацијата на Интегрирани стратегии за туризам и комуникација, како и промоција на културното наследство и локалната економија преку креативна платформа за е-туризам развиена со цел промоција и интернационализирање на прекуграничните сектори за туризам и културно наследство. Дел од значајните активности вклучуваат фестивали за прекуграничен туризам и организација и промоција на две еко патеки. Ахмет Јетулаху-Мети ја објаснува позадината на проектот, истакнувајќи дека беше спроведено опсежно истражување во кое беа вклучени над 136 бизниси од меѓуграничните региони. Мнозинството од овие бизниси изразија голем интерес да добијат поддршка за меѓународно признатасертификација за еко етикети. Џетулаху го нагласува високото ниво на учество и ентузијазам меѓу претставниците на компаниите, наведувајќи: „Учеството и интересот од овие компании се исклучително високи и тие длабоко ја ценат поддршката што ја дава проектот .”
За програмата
Глобалната цел на IPA Програмата за прекугранична соработка Црна Гора-Косово е да го подобри стандардот и квалитетот на живеење на луѓето во програмската област, преку еколошки одржлив и социјално инклузивен економски развој на регионот, со почитување на неговото заедничко културно и природно наследство. Ова ќе се постигне преку заеднички проекти кои спаѓаат во следните програмски тематски приоритети: Промовирање на вработување, мобилност на трудот и социјална и културна инклузија преку граница; заштита на животната средина, промовирање адаптација и ублажување на климатските промени, превенција и управување со ризици и поттикнување на туризмот и културното и природното наследство.
Photo credits: Tourism for Future
Please wait while your video is being uploaded...
Don't close this window!
