Издигнување на родителството на повисоко ниво

„Грижливи семејства“ (Caring Families) е програма за родителство која ги поддржува родителите при воспоставување и одржување негувачки односи со своите деца. Програмата е директно финансирана преку ЕУ во Црна Гора како дел од проектот „Ран детски развој“, имплементиран од УНИЦЕФ. Ида Фердинанди е одговорна за ран детски развој при УНИЦЕФ, во Црна Гора, и објаснува дека програмите за родителство се меѓународно признаени како клучни стратегии за спречување насилство кон децата. „Всушност, програмите за родителство не само што ни помагаат да ја намалиме строгата дисциплина, туку ни овозможуваат, исто така, и да ги поддржиме децата за да бидат ненасилни. Родителите се модел за однесувањето на децата; па, оттука, растењето деца во ненасилни семејства може да придонесе за ненасилни заедници.“

Ида објаснува дека во светот постојат неколку програми, како и оваа, засновани на докази, но дека тешко е да се добие пристап до нив поради скапите лиценци. Притоа, Светската здравствена организација (СЗО), како и експерти од различни универзитети и УНИЦЕФ, ја развиле оваа посебна програма (Родителство за доживотно здравје, наречена „Грижливи семејства“ во Црна Гора) како лиценцирана, но јавно отворена програма, заснована на докази,  за држави со ниски и средни примања; како што е случајот со Црна Гора.

Во Црна Гора, програмата се имплементира преку пет години. Со два циклуса годишно, програмата допрела до 800 родители во седум општини. 700 од родителите успешно ја завршиле програмата. Студија, која го мери влијанието на програмата меѓу учесниците, покажа дека постои намалување од 70 % на насилното родителство, а забележано е намалување од 30 % на проблемите со однесување на децата; како и 45 % намалување на родителската депресија. „Влијанието на проектот е неверојатно,“ вели Ида.

Онлајн верзија на програмата „Грижливи семејства“, наречена „ParentChat“, беше тестирана за време на КОВИД-19 во обид за ублажување на влијанието на КОВИД-19 врз децата и родителите во Западен Балкан и Турција.

Програмата „Грижливи семејства“ во Црна Гора се спроведува преку примарните здравствени центри за грижа кои поседуваат единици за советување; како и преку градинки, граѓански организации и основни училишта. УНИЦЕФ работи и на проширување на програмата за да обезбеди нејзина одржливост. Програмата овозможува обука за нови локални фацилитатори со цел креирање тим од национални обучувачи, така што не би зависела само од меѓународни експерти. „Се трудиме да создадеме капацитети за човечки ресурси со цел програмата да се развива на одржлив начин. Исто така, соработуваме и со Министерството за здравство во насока на креирање национална стратегија за ран детски развој, така што програмата би била интегрирана во владината политика и акција како редовна услуга,“ вели Ида.

Мишо вели дека моделот за родителство се променил од времето кога тој бил дете и дека татковците сакаат да бидат повеќе инволвирани во растењето на своите деца. „Сакам да бидам татко кој ќе биде близок со своите деца, особено за време на критичните период во нивниот живот; поддржувајќи ги и давајќи им насоки за одлуките кои ги чекаат во животот,“ вели тој.