Составување на албанското културно наследство

Инженери од ЕУ придонесуваат за возобновување

Во очите на градежната инженерка, Даниела Корточи, која работи на реставрација на мозаикот, една фигура се истакнува меѓу сите други на мозаикот „Албанија“: жена со пушка во раката.

„Жената, во традиционална облека, стои, меѓу двајца мажи, во центарот на мозаикот; симболизирајќи ја силната албанска жена во времето на комунизмот, но, исто така, претставувајќи ја и пријателската страна отсликана во отворената лева рака која означува гостопримливост,“ објаснува младата инженерка која е дел од пост-земјотресната реставрација. „Постоеле само неколку интервенции од неговата инаугурација пред неколку децении; на пример, отстранување на ѕвезда – симбол на комунизмот, од мозаикот,“ раскажува Корточи; објаснувајќи како реставрацијата вклучува заедничка експертиза помеѓу Албанија и ЕУ, вклучувајќи ги и оригиналните креатори на делото.

Корточи работи со тим експерти кои избрале 27 локалитети на културно наследство соодветни за интервенција како дел од најголемиот културен проект, финансиран од ЕУ, досега имплементиран во државата. Експертизата на ЕУ додава дополнителна вредност при преносот на знаења на новата генерација студенти за локално културно наследство. Тие работат рамо до рамо на оштетени ѕидини од замок, стари пристанишни тврдини, музејски згради и мостови. Во обид да се заштитат вештини на кои им претстои опасност од исчезнување, работата на замоци или мостови вклучува традиционално ѕидарство со употреба на локален камен. Крајната цел е оживување на избраните локалитети за зголемување на туристичкиот потенцијал; директно придонесувајќи за општествено-економско закрепнување на Албанија.

Европа е таму каде што сакаме да бидеме

Економската трансформација на Албанија започна кога демократијата стави крај на долгогодишниот комунизам во 1990-тите. Корточи припаѓа на втората генерација која придонесува во држава со аспирации за членство во ЕУ. Покрај нејзиниот професионален ангажман како инженерка, таа им се приклучи и на Младите европски амбасадори; креативна мрежа на идни носители на промени ширум Западен Балкан.

„Се сеќавам како, додека растев, честопати ја слушав изјавата дека „Сакаме Албанија да биде како остатокот на Европа“, подразбирајќи ги, притоа, развиените држави членки на ЕУ. Токму затоа сакав да научам за Унијата и да ги споделам нејзините вредности со моите врсници, гледајќи на нив како наша заедничка иднина,“ вели Корточи. Меѓу овие европски вредности се и вреднувањето на обилното културно наследство во Албанија.

Дополнителна важна улога во која Корточи се гледа себеси е лидерството со давање пример за идните генерации; особено за девојчињата. Иако жените претставуваат помалку од 1% од работната сила во градежниот сектор, таа вели: „Можам да работам и да бидам признаена за мојот професионализам подеднакво како и мажите. За нас, жените инженери, мисија е да се биде во доменот на градежништвото. Чувствуваме потреба да бидеме пример за некое петгодишно девојче кое сега црта куќа со сонце во аголот на хартијата.“

Како што жената на мозаикот е претставена како борец, повикувајќи ги другите да ѝ се придружат; реставрацијата на овие споменици не е само заради зачувување на минатото или сегашноста, туку ќе им служи на идните млади генерации да знаат од каде доаѓаат.