Montenegro's LGBTQ+ заедницата во Црна Гора слави самоопределување
Во Подгорица беше организирана единаесеттата црногорска Парада на гордоста под слоганот „Самоопределување” (“Samoodređenje”)
16/11/2023
Во јули 2020 година, црногорскиот парламент тесно гласаше за легализација на граѓанските бракови меѓуистополови двојки, со што стана првата балканска држава, која не е членка на ЕУ, што го направи тоа. Една година подоцна, првиот истополов брак е склучен во приморскиот град Будва. Официјалните лица ја прославија оваа пресвртница и ветија дека соодветно ќе ја прилагодат правната рамка. Сепак, важно е да се забележи дека хомосексуалноста и понатаму останува чувствително прашање во Црна Гора, социјално конзервативна земја, како и во другите балкански земји. Во барањата испратени до надлежните институции и до Народниот правобранител се посочува дека во периодот од 2019 до 2022 година, пријавени се повеќе од 400 случаи на дискриминација и говор на омраза. (Еднаков пристап до правдата за LGBTIQ+ лицата во Црна Гора – Мит или остварлива реалност? Queer Montenegro 2023).
Годинава, под знамето „Самоопределување“ се одржа единаесеттата црногорска Парада на гордоста. Организирана од невладината организација Queer Montenegro, парадата имаше за цел да ја пренесе пораката дека насилството врз ЛГБТ заедницата не треба да се толерира во Црна Гора.
“Парадата на гордоста е движење; тоа е мирен протест за човекови права и е од суштинско значење, не само за Црна Гора, туку и за целиот свет. Особено во овие времиња кога десничарските движења ги загрозуваат не само правата на LGBTQI, туку и човековите права воопшто.”
Enes PucuricaОвогодинешната Парада на гордоста се фокусираше на темата на самоопределување, нагласувајќи го правото на секој поединец да го дефинира сопствениот идентитет. Тоа беше инклузивен настан, наменет да биде достапен за сите. Неделата на гордоста опфати различни активности, вклучително и модна ревија за човекови права, панел дискусии на теми како што се Правото на самоопределување и квалитетот на здравствената нега за трансродовите лица, дискусии за малцинскиот стрес и разлики и многу повеќе. Имаше и пријатни активности за вмрежување како што се Квиз на гордоста, Драг шоуа, настапи на бенд во живо, забави со диџеи и, се разбира, главниот настан, Парада на гордоста Црна Гора.
Енес Пучурица, млад европски амбасадор, имаше улога во организацискиот одбор. Тој сподели: „Парадата на гордоста е движење; тоа е мирен протест за човекови права и е од суштинско значење не само за Црна Гора,туку и за целиот свет. Особено во овие времиња кога десничарските движења ги загрозуваат не само правата на LGBTQI, туку и човековите права воопшто.”
Размислувајќи за историјата на настаните на Гордоста во Црна Гора, првиот Марш на гордоста во 2014 година се соочи со значителни предизвици, со над 500 демонстранти, пред се фудбалски хулигани, кои се вклучија во насилни конфронтации со мала група геј активисти. Ова резултираше со повреди на дваесет полицајци и приведување на 60 лица. Минатата година беше организиран јавен молитвен собир пред катедралата во знак на протест против Парадата на гордоста. Сепак, оваа година организаторите се соочија со релативно мали предизвици, главно во врска со дождливото време на денот на Маршот на гордоста. Енес истакна дека и покрај загриженоста за слабата излезност поради дождот, стотици луѓе, меѓу кои и меѓународни гости, учествуваа, а настанот беше огромен успех.
” Покрај тоа што е форма на протест, Парадата на гордоста е и прослава на нашиот идентитет. Таа служи како потсетник дека постоиме и не одиме никаде.”
Enes PucuricaСпоред Енес, една забележителна разлика од претходните години е пристапот кон организирањето на овогодинешната програма. Пристапот беше повеќе насочен кон заедницата, со фокус на собирање информации од заедницата за тоа што им треба и што сакаат да се случи. Енес забележа: „Исто така, прикажавме успешна модна ревија за трансвестити и човекови права, заедно со панел дискусии и други интересни активности“.
Енес понатаму објаснува дека оваа или следната година се очекува црногорските власти да донесат закон за родов идентитет. Ова е една од основните причини зошто овогодинешниот слоган на Парадата на гордоста беше „самоопределување“. Енес додаде: „Покрај тоа што е форма на протест, Парадата на гордоста е и прослава на нашиот идентитет. Таа служи како потсетник дека постоиме и не одиме никаде.”
За проектот
Montenegro Pride е национален LGBTIQ марш на гордоста во градот Подгорица, главниот град на Црна Гора, кој првпат се одржа за прв пат во 2013 година. Оттогаш, црногорската Парада на гордоста стана годишен настан. Истата е самоидентификувана како LGBTIQ собир на гордоста. Парадата на гордоста Црна Гора е организирана од страна на волонтерски и грасрут Организациски одбор кој се формира одново секоја година. Организацискиот одбор на Парадата на гордоста Црна Гора е нехиерархиска групација и е логистички поддржан од невладината организација Queer Montenegro. Парадата на гордоста добива поддршка и финансирање од различни донатори и спонзори, вклучувајќи ја и Европската Унија.
Дознај повеќе
Photo credits: Montenegro Pride