Inovacije u tačnim procjenama muške neplodnosti
Projekat koji finansira EU podržava naučnike u Srbiji da plasiraju svoja otkrića.
30/01/2023
Prema Svjetskoj zdravstvenoj organizaciji (WHO), neplodnost je globalni problem javnog zdravlja i svake godine se povećava za 10%. Sveukupan teret subfertilnosti i infertilnosti je značajan, vjerovatno podcijenjen i ne pokazuje smanjenje u posljednjih 20 godina. Prema WHO, rastući broj neobjašnjenih slučajeva neplodnih muškaraca na vrhuncu reproduktivne dobi i smanjenje stope plodnosti kod muškaraca mlađih od 30 godina, upućuju na hitnu potrebu za tačnom dijagnozom. Sada, Mito-REBELs tim naučnika sa Univerziteta u Novom Sadu (Mito-REBELS team of scientists from the University of Novi Sad) je pronašao izvodljivo rješenje za rješavanje ovog svjetskog problema
“Kroz ovaj projekat došli smo do potpuno novog pristupa za procjenu infertilnosti ili subfertilnosti kod muškaraca.”
Profesorica Silvana Andrić, Univerzitet Novi SadProfesorica Silvana Andrić je predavač na Prirodno-matematičkom fakultetu, Univerzitetu u Novom Sadu. Ona ima doktorat iz oblasti muške reproduktivne endokrinologije i postdoktorsku obuku iz ćelijske signalizacije koja se odnosi na reproduktivnu endokrinologiju. Ukupno, ima 30 godina iskustva u istraživanjima vezanim za reproduktivnu biologiju kod muškaraca i 20 godina iskustva u držanju kurseva koji se odnose na reproduktivnu biologiju i ćelijsku signalizaciju. Prije nekoliko godina, zajedno sa Mito-REBELS timom krenula je u ambiciozan zadatak pronalaženja rješenja za sve veći problem muške neplodnosti te su došli do inovativnog rješenja koje se zasniva na odnosu mitohondrija i funkcionalnosti sperme.
Profesorica Andrić objašnjava da je bliska veza između mitohondrija i funkcionalnosti sperme bila jasna, ali nažalost nije iskorištena u kliničkoj praksi. Njen tim je radio na ovom prijedlogu inicijalno koristeći životinjske modele, a kasnije i ljudske uzorke koji su imali dobre rezultate u redovnim procedurama testiranja, ali koji su neplodni. „Kroz ovaj projekat došli smo do potpuno novog pristupa za procjenu infertilnosti ili subfertilnosti kod muškaraca,” kaže ona.
Profesorica Andrić objašnjava kako je njihov izum basiran na molekularnom pristupu, tehnologiji zasnovanoj na testu Lančane reakcije polimeraze (Polymerase Chain Reaction – PCR) koji se redovno koristi u dijagnostici, uključujući i za COVID-19. Oni zbog toga ne trebaju da uspostave novu tehnologiju kako bi počeli primjenjivati svoje rješenje.
“Podrška koju smo dobili od projekta EU4TECH bila je ključna i ogromna.”
Profesorica Silvana Andrić, Univerzitet Novi SadUprkos njihovom naučnom uspjehu, profesorica i njen tim morali su dodatno raditi kako bi ova inovacija zaživjela, a ovaj radi je bio izvan njihovog profesionalnog okvira. Uključio je tržišnu strategiju, izrada zaštitnog znaka i izradu prototipa povezanih dokumenata. Za ovo su dobili podršku projekta EU4TECH. Sada će profesorica Andrić i njen tim biti u mogućnosti da traže dodatna sredstva ili investitore za projekat i plasirati proizvod na tržište. “Podrška koju smo dobili od projekta EU4TECH bila je ključna i ogromna,“ kaže profesorica Andrić.
Planirano je da izum bude ponuđen na tržištu u toku sljedeće godine. Profesorica Andrić kaže da je zainteresovana da zadrži ovu inovaciju u sastavu Univerziteta tako što bi stvorio spin-off koji bi timu Mito-REBELS, a što je najvažnije, studentima dao priliku da rastu i razvijaju druge važne izume.
O projektu
EU4TECH dokaz koncepta (PoC) za Zapadni Balkan (EU4TECH Proof of Concept (PoC) Western Balkans) je bio dvogodišnji projekat višedržavnog Instrumenta pretpristupne pomoći (IPA) finansiran od strane EU kroz Program za razvoj i inovacije preduzeća Zapadnog Balkana (Western Balkans Enterprise and Development Innovation Facility). Projekat je obuhvatio šest ekonomija regiona Zapadnog Balkana. Podržani projekti potiču iz javih istraživačkih organizacija, start-up-ova i malih i srednjih preduzeća.
Nauči više
Photo credits: Mito Rebels