Oživljavanje književne baštine Albanije
Napredna tehnologija koju finansira EU otvara vrata bogatom književnom blagu u Albaniji.
19/09/2023
Centar “Sotir Kolea” u Tirani nosi ime po poznatoj ličnosti u albanskoj kulturi. Dio radnog vijeka proveo je na dužnosti direktora Nacionalne biblioteke Albanije od 1928. do 1937. godine i igrao je ključnu ulogu u oblikovanju temelja bibliotekarstva u Albaniji. Osim toga, značajno je proširio zbirke biblioteke s albanološkom građom. Smješten unutar istorijsko značajne građevine, “Centar Sotir Kolea” ima dvostruki značaj. Godine 1912, nakon proglašenja nezavisnosti u Vlori, ovdje je prvi put podignuta albanska zastava u Tirani. Nakon toga, 1920. godine, na istom mjestu Tirana je proglašena novom prijestolnicom i tu se formirala prva vlada nakon Kongresa u Lushnjeu.
Tokom godina, centar je funkcionisao kao “Dodatak” Nacionalnoj biblioteci, gdje su pohranjene stotine hiljada knjiga, mnoge od kojih su bile oduzete pojedincima i institucijama tokom komunističkog režima u Albaniji. Danas, nakon značajnih obnova, ovo bogato književno blago napokon je dostupno javnosti.
“Ovo su knjige koje nikada nisu bile dostupne javnosti. Čuvane su u raznim uslovima, ali sada su dostupne čitateljima. To je značajan događaj, vrlo važan za sve.”
Piro Misha, direktor Nacionalne bibliotekeCentar “Sotir Kolea”, ranije poznat kao dodatak Nacionalne biblioteke, pretrpio je veliku štetu tokom potresa 2019. godine. Biblioteka je oživljena zahvaljujući podršci albanske vlade i UNOPS-a putem projekta EU4 Culture finansiranog od strane EU. Fond Nacionalne biblioteke Albanije sada raspolaže najsavremenijom opremom u vrijednosti od 668.922 eura, uključujući servere, skenere knjiga i barkodova, prenosive računare, tablete, specijalizovane uređaje za čišćenje i usisavače knjiga, dezinficijense, komore za odvlaživanje, kao i mašine za čišćenje i deacidifikaciju knjiga. Ova tehnologija će odigrati ključnu ulogu u očuvanju bogate kulture i baštine Albanije te omogućiti pristup knjigama online.
Na početku ovog ljeta, biblioteka je službeno ponovno otvorena i primila je ugledne posjetitelje, uključujući Nj.E. ministricu kulture gđu. Elvu Margariti, Nj.E. veleposlanicu EU u Albaniji gđu. Christiane Hohmann, voditeljicu UNOPS-a u Albaniji gđu. Pamelu Lamu, kao i druge stručnjake iz tog područja i predstavnike medija. Direktor Nacionalne biblioteke, gospodin Piro Misha, srdačno ih je dočekao i proveo ih u obilazak impresivnih prostorija biblioteke, pokazujući novu opremu i pojašnjavajući njene funkcionalnosti gostima i predstavnicima medija. Direktor Misha je primijetio: “Ovo su knjige koje nikada nisu bile dostupne javnosti. Čuvane su u raznim uslovima, ali sada su dostupne čitateljima. To je značajan događaj, vrlo važan za sve.”
“Ova oprema će garantovati najviše standarde u očuvanju i restauraciji knjiga, poboljšati učinkovitost omogućujući obradu većeg broja knjiga u kraćem vremenskom periodu i proširiti pristup zbirkama za istraživače, naučnike i opštu javnost. Nadalje, postavlja hvalevrijedan presedan za druge biblioteke i arhive širom zemlje.”
Pamela Lama, menadžerica UNOPS-a za AlbanijuPamela Lama, menadžerica UNOPS-a za Albaniju, izrazila je svoju zahvalnost Evropskoj delegaciji za Albaniju što je odabrala UNOPS kao pouzdanog partnera u izvođenju ovog projekta i pohvalila Ministarstvo kulture na njihovoj produktivnoj saradnji. Izjavila je: “Ova oprema će garantovati najviše standarde u očuvanju i restauraciji knjiga, poboljšati učinkovitost omogućujući obradu većeg broja knjiga u kraćem vremenskom periodu i proširiti pristup zbirkama za istraživače, naučnike i opštu javnost. Nadalje, postavlja hvalevrijedan presedan za druge biblioteke i arhive širom zemlje,” ističe gospođa Lama.
O projektu
Projekt EU4Culture finansira Evropska unija (EU) i provodi ga Kancelarija za projektne usluge Ujedinjenih naroda (UNOPS) u bliskom partnerstvu s Ministarstvom kulture Albanije. Projekat se fokusira na obnovu i oživljavanje glavnih kulturnih spomenika oštećenih potresom i predstavlja jedan od najvećih kulturnih programa finansiranih od strane Evropske unije s ukupnim proračunom od 40 miliona eura.
Nauči više
Photo credits: EU4 Culture