Mbrojtja e habitateve që janë të mira për njerëzit, bimët dhe kafshët

Menaxhim i qëndrueshëm i zonave të mbrojtura

Plani i menaxhimit është vendosur nga National Agency for Protected Areas (NAPA) dhe zbatohet nga Regional Administration for Protected Areas. Age Martini, Drejtoresha e Regional Administration Chief Monitor të Shkodrës, konfirmon se plani ka qenë një revolucion në qasjen e stafit ndaj zonës së mbrojtur dhe sigurimin e rezultateve të dëshiruara. “Stafi në zyrën tonë rajonale tani ka një ide të qartë për protokollet që duhet të ndiqen brenda zonës dhe se si të përdorin pajisjet e reja për të prodhuar raporte mbi florën dhe faunën”, thotë ajo.

Plani nisi të zbatohej me ndihmën e BE-së që solli ekspertizë nga shtetet anëtare me përvojë. Mbështetja e tyre varion nga monitorimi i kafshëve të egra, trajnimi dhe ndërtimi i kapaciteteve të tjera, deri në zhvillimin e marrëdhënieve me komunitetet që jetojnë në zonën e mbrojtur, si dhe sigurimin e pajisjeve profesionale që ndihmojnë stafin të kryejë punën. “Me ndihmën e BE-së, filloi një epokë e re e menaxhimit të duhur të zonave të mbrojtura, pasi çdo anëtar i stafit ka udhëzime të qarta ndërsa ne të gjithë e dimë synimin e përgjithshëm”, shprehet Martini, duke dhënë shembullin se si edhe marrëdhënia me turistët tani ka një protokoll.

Zonat e Mbrojtura dhe NAPA rriten së bashku

Gjatë viteve të fundit ka pasur miliona turistë të regjistruar çdo vit në të gjitha zonat e mbrojtura të Shqipërisë. Ky sukses i atribuohet planeve të menaxhimit që NAPA ka zhvilluar me ndihmën e BE-së që po zbatohen në të gjitha zonat e mbrojtura të vendit. Shqipëria po fiton një reputacion në mesin e turistëve të cilët janë të tërhequr nga çmimet e ulëta, ushqimi i mirë dhe natyra e mrekullueshme.

Megjithatë, në fokus mbetet mbrojtja e biodiversitetit përmes mjeteve të mekanizmit të monitorimit në zonat e mbrojtura të paraqitura në përputhje me standardet e BE-së Natura 2000. Tani, më shumë se 100 punonjës të NAPA-s janë trajnuar për të përballuar zjarret dhe fatkeqësitë natyrore; ata e dinë procesin e mbledhjes dhe përpunimit të informacionit për sistemet e kafshëve të egra dhe mbi të gjitha kanë strategji për të rritur bashkëpunimin midis komuniteteve që jetojnë në zonat e mbrojtura dhe menaxhimin e zonave.

Drejtori i NAPA, Zamir Dedej, konfirmon se ka përfitime të mëdha kur ke objektiva afatgjata që i japin përparësi si habitatit natyror ashtu edhe komuniteteve që jetojnë aty. “Ne kemi parë komunitetet të ndryshojnë pozicionin e tyre nga skepticizmi në lidhje me synimet tona për t’u bërë përkrahës të ndryshimit pozitiv që ai ka sjellë në zonat e tyre.” Dedej shpjegon se komunitetet tani e kuptojnë se aktivitetet e tyre duhet të monitorohen dhe se kjo kontribuon në zvogëlimin e praktikave të paligjshme si prerja e paligjshme e pyjeve ose gjuetia. Për më tepër, ata kanë kuptuar që sa më mirë të menaxhohen parqet e mbrojtura, aq më shumë turistë dhe përfitime ekonomike ka për të gjithë.

Këto zhvillime pozitive i atribuohen ndihmës së BE-së, e cila u ofrua në kohën kur ishte më e nevojshme, me NAPA-n që ka hyrë në funksion vetëm në vitin 2016. Që atëherë, Shqipëria ka bërë përparime të konsiderueshme në zgjerimin e rrjetit të zonave të mbrojtura dhe në rritjen e nivelit të zbatimit të planeve të saj të menaxhimit nga 19% në 53%. Këto rezultate kanë inkurajuar më tej Agjencinë dhe janë pozitive se bashkëpunimi me BE-në do të vazhdojë me një fazë të re që do të zvogëlojë më tej humbjen e biodiversitetit, por edhe do të parandalojë krimin mjedisor dhe do të rrisë investimet në zonat e mbrojtura në Shqipëri.