Në vitin 2019, Instituti për Popullsinë dhe Zhvillimin (IPD), një organizatë e shoqërisë civile nga Bosnja dhe Hercegovina, kreu një anketë që përfshinte 127 edukatorët në Kantonin e Sarajevës. Qëllimi ishte identifikimi i kërkesave të tyre për mbështetje shtesë profesionale në zbatimin e programit për rritje dhe zhvillim të shëndetshëm, i cili merr mbështetje nga Ministria e Arsimit, Shkencës dhe Rinisë së Kantonit të Sarajevës. Gjatë këtij procesi, IPD njohu domosdoshmërinë e punës së vazhdueshme me fëmijët parashkollorë. Duke shfrytëzuar gjetjet e sondazhit të vitit 2019 dhe me udhëzimet e ekspertëve, ata zhvilluan një paketë edukative për të rritur aftësitë emocionale dhe shoqërore të fëmijëve.
Kjo paketë është krijuar posaçërisht për të trajtuar nevojat e prindërve dhe edukatorëve. Për të ofruar udhëzime të duhura mbi përdorimin e tij dhe për të përmbushur në mënyrë efektive nevojat e fëmijëve të moshës katër deri në gjashtë vjeç, IPD nisi një projekt shtesë të titulluar “Promoting Healthy Growth and Development of Children in Preschool Institutions in the Municipality Center Sarajevo.” Ky projekt po zbatohet si pjesë e programit ReLOaD2, i cili mbështetet financiarisht nga Bashkimi Evropian dhe zbatohet nga Programi i Kombeve të Bashkuara për Zhvillim (UNDP).
“Ne kemi krijuar platformën e internetit “Healthy Growth and Development”, duke u mundësuar prindërve të marrin pjesë në kurse trajnimi online dhe të fitojnë njohuri praktike që mund t’i praktikojnë së bashku me fëmijët e tyre.”
Amer Džekman, project coordinator
Sipas koordinatorit të projektit Amer Džekman, iniciativa përfshin 19 institucione parashkollore dhe 50 edukatorë nga kjo Bashki. Këta edukatorë morën pjesë në Workshop-e dyditore që synonin rritjen e aftësive dhe kompetencave të tyre të nevojshme për zbatimin e projektit. Çdo institucion parashkollor mori një “Çantë kopshti” që përmban një përzgjedhje të mjeteve praktike që lehtësojnë angazhimin me fëmijët. Veçanërisht, Çantat e kopshtit përfshijnë kukulla të quajtura Hana dhe Dado, të cilat janë bërë pjesë integrale e jetës së përditshme të fëmijëve në Qendrën Bashkiake të Sarajevës.
Džekman sqaron se këto kukulla shërbejnë si një mjet argëtues që edukatorët e përdorin për të dhënë udhëzime të vlefshme për rritjen dhe zhvillimin e shëndetshëm. Nëpërmjet lojës, fëmijët kuptojnë konceptet e mbajtjes së një stili jetese të shëndetshëm pa u munduar. Për më tepër, Çantat e kopshtit përmbajnë fletë pune, postera, kartolina fotografish dhe karta emocionesh që përputhen me veprimtaritë e projektit. Për më tepër, Džekman thekson rolin vendimtar të përfshirjes së prindërve në zbatimin e projektit. “Ne kemi krijuar platformën e internetit “‘Healthy Growth and Development”, duke u mundësuar prindërve të marrin pjesë në kurse trajnimi online dhe të fitojnë njohuri praktike që mund t’i praktikojnë së bashku me fëmijët e tyre,” shpjegon Džekman.
“Dhuna fizike ka tendencë të shfaqet më vonë tek djemtë, ndërsa tek vajzat dominojnë forma të ndryshme të dhunës verbale. Djemtë që përjetojnë dhunë fizike në moshë të hershme kanë dy herë më shumë gjasa të bëhen vetë dhunues, duke u përfshirë në zënka, duke mbajtur armë dhe duke shfaqur sjellje të dhunshme në marrëdhënie. Këto shqetësime theksojnë rëndësinë e zbatimit të programeve që ndajnë qëllime të përbashkëta me ‘Rritjen dhe Zhvillimin e Shëndetshëm’ gjatë fëmijërisë së hershme.”
Amer Džekman, project coordinator
Gjithsej 150 prindër kanë përfunduar kursin e trajnimit online për “Healthy Growth and Development”, me mbi 200 prej tyre në qasje më shërbimet e konsultimit dhe mbështetjes përmes platformës IPD Facebook “Parent Advisors”.
Maja Alihodžić, një nënë, fëmija i së cilës mori pjesë në program, shprehu se si trajnimi i ka ndihmuar prindërit të kapërcejnë sfidat e përditshme në rritjen e të vegjëlve të tyre. “Për herë të parë ndjeva se fëmijët trajtoheshin dhe ju flitej ndryshe. Këshillat që morëm ndihmuan shumë në adresimin e temave të ndryshme duke promovuar bisedën e hapur dhe të mësuarit së bashku. Besoj se tani e kemi kuptuar më mirë njëri-tjetrin dhe ndihem më i pajisur për të përballuar situata të ndryshme. Shpresoj se programe të ngjashme do të jenë të disponueshme në shkollat fillore, duke e bërë pjesëmarrjen e prindërve dhe edukimin e fëmijëve një praktikë standarde në të gjitha institucionet arsimore”, thotë Alihodžić.
IPD thekson një rritje të dhunës, ngacmimit dhe abuzimit verbal si midis djemve dhe vajzave, madje edhe në klasat e ulëta të shkollës fillore. Džekman vëren, “Dhuna fizike zakonisht shfaqet më vonë tek djemtë, ndërsa forma të ndryshme të dhunës verbale dominojnë tek vajzat. Djemtë që përjetojnë dhunë fizike në moshë të hershme kanë dy herë më shumë gjasa të bëhen vetë dhunues, duke u përfshirë në zënka, duke mbajtur armë dhe duke shfaqur sjellje të dhunshme në marrëdhënie. Këto shqetësime theksojnë rëndësinë e zbatimit të programeve që ndajnë qëllime të përbashkëta me ‘Rritjen dhe Zhvillimin e Shëndetshëm’ gjatë fëmijërisë së hershme”, shton Džekman.
Më tej ai pohon se edukimi i fëmijëve për stile jetese të shëndetshme duhet të integrohet sistematikisht në të gjitha institucionet dhe agjencitë e kujdesit ndaj fëmijëve. Ofrimi i arsimit cilësor dhe promovimi i një stili jetese të shëndetshëm përputhet me Shtatëmbëdhjetë Objektivat e Zhvillimit të Qëndrueshëm të Kombeve të Bashkuara, të mbështetur nga projekti ReLOaD2 i financuar nga BE.
Rreth projektit
Programi Rajonal për Demokracinë Lokale në Ballkanin Perëndimor 2 (ReLOaD2) është një vazhdimësi e nismave të mbështetura nga BE – Projekti për Forcimin e Demokracisë Lokale (LOD, 2009-2016) dhe Programi Rajonal i zgjeruar më pas për Demokracinë Lokale në Ballkanin Perëndimor (ReLOaD, 2017-2020). Ashtu si projektet e mëparshme, ky projekt financohet nga Bashkimi Evropian (BE) dhe zbatohet nga United Nations Development Program (UNDP). ReLOaD2 zbatohet në Ballkanin Perëndimor, në veçantinë Shqipëri, Bosnjë dhe Hercegovinë (BiH), Kosovë *, Maqedoninë e Veriut, Malin e Zi dhe Serbinë.
Photo credits: ReLOaD2
Kjo paketë është krijuar posaçërisht për të trajtuar nevojat e prindërve dhe edukatorëve. Për të ofruar udhëzime të duhura mbi përdorimin e tij dhe për të përmbushur në mënyrë efektive nevojat e fëmijëve të moshës katër deri në gjashtë vjeç, IPD nisi një projekt shtesë të titulluar “Promoting Healthy Growth and Development of Children in Preschool Institutions in the Municipality Center Sarajevo.” Ky projekt po zbatohet si pjesë e programit ReLOaD2, i cili mbështetet financiarisht nga Bashkimi Evropian dhe zbatohet nga Programi i Kombeve të Bashkuara për Zhvillim (UNDP).
Sipas koordinatorit të projektit Amer Džekman, iniciativa përfshin 19 institucione parashkollore dhe 50 edukatorë nga kjo Bashki. Këta edukatorë morën pjesë në Workshop-e dyditore që synonin rritjen e aftësive dhe kompetencave të tyre të nevojshme për zbatimin e projektit. Çdo institucion parashkollor mori një “Çantë kopshti” që përmban një përzgjedhje të mjeteve praktike që lehtësojnë angazhimin me fëmijët. Veçanërisht, Çantat e kopshtit përfshijnë kukulla të quajtura Hana dhe Dado, të cilat janë bërë pjesë integrale e jetës së përditshme të fëmijëve në Qendrën Bashkiake të Sarajevës.
Džekman sqaron se këto kukulla shërbejnë si një mjet argëtues që edukatorët e përdorin për të dhënë udhëzime të vlefshme për rritjen dhe zhvillimin e shëndetshëm. Nëpërmjet lojës, fëmijët kuptojnë konceptet e mbajtjes së një stili jetese të shëndetshëm pa u munduar. Për më tepër, Çantat e kopshtit përmbajnë fletë pune, postera, kartolina fotografish dhe karta emocionesh që përputhen me veprimtaritë e projektit. Për më tepër, Džekman thekson rolin vendimtar të përfshirjes së prindërve në zbatimin e projektit. “Ne kemi krijuar platformën e internetit “‘Healthy Growth and Development”, duke u mundësuar prindërve të marrin pjesë në kurse trajnimi online dhe të fitojnë njohuri praktike që mund t’i praktikojnë së bashku me fëmijët e tyre,” shpjegon Džekman.
Gjithsej 150 prindër kanë përfunduar kursin e trajnimit online për “Healthy Growth and Development”, me mbi 200 prej tyre në qasje më shërbimet e konsultimit dhe mbështetjes përmes platformës IPD Facebook “Parent Advisors”.
Maja Alihodžić, një nënë, fëmija i së cilës mori pjesë në program, shprehu se si trajnimi i ka ndihmuar prindërit të kapërcejnë sfidat e përditshme në rritjen e të vegjëlve të tyre. “Për herë të parë ndjeva se fëmijët trajtoheshin dhe ju flitej ndryshe. Këshillat që morëm ndihmuan shumë në adresimin e temave të ndryshme duke promovuar bisedën e hapur dhe të mësuarit së bashku. Besoj se tani e kemi kuptuar më mirë njëri-tjetrin dhe ndihem më i pajisur për të përballuar situata të ndryshme. Shpresoj se programe të ngjashme do të jenë të disponueshme në shkollat fillore, duke e bërë pjesëmarrjen e prindërve dhe edukimin e fëmijëve një praktikë standarde në të gjitha institucionet arsimore”, thotë Alihodžić.
IPD thekson një rritje të dhunës, ngacmimit dhe abuzimit verbal si midis djemve dhe vajzave, madje edhe në klasat e ulëta të shkollës fillore. Džekman vëren, “Dhuna fizike zakonisht shfaqet më vonë tek djemtë, ndërsa forma të ndryshme të dhunës verbale dominojnë tek vajzat. Djemtë që përjetojnë dhunë fizike në moshë të hershme kanë dy herë më shumë gjasa të bëhen vetë dhunues, duke u përfshirë në zënka, duke mbajtur armë dhe duke shfaqur sjellje të dhunshme në marrëdhënie. Këto shqetësime theksojnë rëndësinë e zbatimit të programeve që ndajnë qëllime të përbashkëta me ‘Rritjen dhe Zhvillimin e Shëndetshëm’ gjatë fëmijërisë së hershme”, shton Džekman.
Më tej ai pohon se edukimi i fëmijëve për stile jetese të shëndetshme duhet të integrohet sistematikisht në të gjitha institucionet dhe agjencitë e kujdesit ndaj fëmijëve. Ofrimi i arsimit cilësor dhe promovimi i një stili jetese të shëndetshëm përputhet me Shtatëmbëdhjetë Objektivat e Zhvillimit të Qëndrueshëm të Kombeve të Bashkuara, të mbështetur nga projekti ReLOaD2 i financuar nga BE.
Rreth projektit
Programi Rajonal për Demokracinë Lokale në Ballkanin Perëndimor 2 (ReLOaD2) është një vazhdimësi e nismave të mbështetura nga BE – Projekti për Forcimin e Demokracisë Lokale (LOD, 2009-2016) dhe Programi Rajonal i zgjeruar më pas për Demokracinë Lokale në Ballkanin Perëndimor (ReLOaD, 2017-2020). Ashtu si projektet e mëparshme, ky projekt financohet nga Bashkimi Evropian (BE) dhe zbatohet nga United Nations Development Program (UNDP). ReLOaD2 zbatohet në Ballkanin Perëndimor, në veçantinë Shqipëri, Bosnjë dhe Hercegovinë (BiH), Kosovë *, Maqedoninë e Veriut, Malin e Zi dhe Serbinë.
Photo credits: ReLOaD2
Please wait while your video is being uploaded...
Don't close this window!
