OJQ-ja Mozaik fuqizon personat me aftësi të kufizuara në Mal të Zi
Një histori gjithëpërfshirjeje sociale, krijimtarie dhe mbështetjeje nëpërmjet programit të financuar nga BE-ja ReLOaD2.
06/03/2023
Në Mal të Zi, personat me aftësi të kufizuara përballen shpesh me vështirësi kur vjen puna te pjesëmarrja në proceset sociale të komunitetit të tyre lokal. Kjo mund të ndodhë për shkak të mungesës së një infrastrukture të përshtatur për nevojat e tyre, vështirësive financiare, të mungesës së motivimit. Kjo ndodh kështu në veçanti në Nikshiq, që është qyteti i dytë më i madh i shtetit, me një popullsi prej rreth 60,000 banorësh. Për ta trajtuar këtë problem, në këtë qytet u themelua një organizatë e re joqeveritare (OJQ) e quajtur Mozaik. Sipas organizatës, për personat me aftësi të kufizuara në Nikshiq, mungon qartësisht gjithëpërfshirja sociale, dhe shumë prej tyre ndodhen të izoluar dhe pa akses në aktivitete sociale ose mbështetje për të përmirësuar cilësinë e jetesës së tyre.
Në 2019, Blagoje Sturanovic dhe dy miq të tjerë, që janë njëkohësisht persona me aftësi të kufizuara, themeluan Mozaik-un për të ndërmarrë veprime për trajtimin e këtyre problemeve. Blagoje shpjegon se nuk ka organizata të tjera në Nikshiq që i kanë trajtuar në veçanti nevojat e personave me aftësi të kufizuara, dhe ai dhe anëtarët e tjerë themelues të Mozaik-ut kishin nevojë për mbështetje. Ndërkohë që kishte dhe organizata të tjera që ofronin mbështetje deri në një farë mase, ata nuk kishin si objektiv përkushtimin e plotë ndaj personave me aftësi të kufizuara.
“Për fat të keq, në Nikshiq dhe në përgjithësi në Ballkanin Perëndimor, aksesueshmëria është problem serioz për personat me aftësi të kufizuara kur vjen puna për hyrjen në ndërtesa. Shumica e kafeve, restoranteve dhe vendeve të tjera nuk mund të aksesohen me karroca me rrota dhe, gjatë verës, grupi mundi të mblidhej vetëm në tarraca.“
Blagoje Šturanović, OJQ-ja MozaikQë prej fillimit, partnerët themelues të Mozaik-ut patën idenë e krijimit të një klubi social ku personat me aftësi të kufizuara të mund të mblidheshin, të shoqëroheshin e të merrnin pjesë në aktivitete të ndryshme kulturore dhe sociale. „Për fat të keq, në Nikshiq dhe në përgjithësi në Ballkanin Perëndimor, aksesueshmëria është problem serioz për personat me aftësi të kufizuara kur vjen puna për hyrjen në ndërtesa. Shumica e kafeve, restoranteve dhe vendeve të tjera nuk mund të aksesohen me karroca me rrota dhe, gjatë verës, grupi mundi të mblidhej vetëm në tarraca,“ thotë Blagoje
Pandemia i përkeqësoi edhe më shumë të gjitha këto probleme aksesueshmërie. Për ta bërë më të lehtë socializmin dhe integrimin e personave me aftësi të kufizuara në Nikshiq, Mozaik-u krijoi klubin e parë social për personat me aftësi të ndryshme të kufizuara, me mbështetjen e programit ReLOaD2 të financuar nga BE-ja dhe të vënë në zbatim nga UNDP-ja.
Klubi social, që gjendet në një hapësirë të siguruar nga Bashkia e Nikshiqit, ofroi 15 seminare motivuese për ndihmën psikologjike dhe 15 seminare të bazuara te punësimi. Veç kësaj, Mozaik-u themeloi një studio të vogël pikture dhe ofroi kurse krijuese pikture për personat me aftësi të kufizuara. Blagoje thotë se studioja e pikturës dhe kurset qenë aktivitetet më të pëlqyera të Klubit, me pjesëmarrjen më të madhe nga anëtarët.
„Për shembull, një grua rreth të 60-ave, me aftësi të kufizuar që më parë nuk dilte kurrë nga shtëpia, tani del nëpër qytet përditë, duke marrë pjesë në seminare ose duke u angazhuar në aktivitete të tjera.“
Blagoje Šturanović, OJQ-ja MozaikNdikimi i projektit në jetët e personave me aftësi të kufizuara në Nikshiq ishte domethënës. „Për shembull, një grua rreth të 60-ave, me aftësi të kufizuar që më parë nuk dilte kurrë nga shtëpia, tani del nëpër qytet përditë, duke marrë pjesë në seminare ose duke u angazhuar në aktivitete të tjera,“ thotë Blagoje.
Planet e ardhme të Mozaik-ut përfshijnë dhe projekte të tjera që do ta përmirësojnë dhe më shumë jetën e personave me aftësi të kufizuara në Nikshiq. Blagoje shpreson që të gjithë anëtarët e Klubit, që ai beson se kanë potencial të lartë, do të kenë më shumë mundësi që të integrohen dhe të kontribuojnë për komunitetin.
Lidhur me projektin
Programi Rajonal për Demokraci Vendore në Ballkanin Perëndimor 2 (ReLOaD2) është vazhdim i nismave të mbështetura nga BE-ja, si: Projekti për Forcimin e Demokracisë Vendore (LOD 2009 – 2016) dhe Programi i zgjeruar Rajonal për Demokracinë Vendore në Ballkanin Perëndimor (ReLOaD, 2017-2020). Objektivi i përgjithshëm i projektit është forcimi i demokracive pjesëmarrëse dhe i integrimit të BE-së në Ballkanin Perëndimor, duke fuqizuar shoqërinë civile dhe duke i nxitur të rinjtë që të marrin pjesë aktive në procesin e vendimmarrjes, si dhe nëpërmjet përmirësimit të një mjedisi mbështetës ligjor dhe financiar për shoqërinë civile.
Photo credits: NGO Mozaik