Shijet vendase përballë klientëve botërorë

Një rrugëtim nga fshati drejt klientëve ndërkombëtarë

 Ivana ishte ndër gratë e para që ranë dakord të përfshiheshin në projekt. Ajo ishte mësuar të gatuante për familjen e saj dhe të priste familjarë dhe miq, por të gatuarit dhe pritja e të huajve në këmbim të kompensimit financiar ishte diçka krejtësisht e re për të. “Deri atëherë unë isha një shtëpiake. Nuk dija asgjë për biznesin dhe vendimi për t’u bërë sipërmarrëse nuk ishte i lehtë”, thotë ajo. Megjithatë, projekti i mundësoi mbështetje të plotë me aftësi që kishin të bënin me pritjen profesionale, si sjellja me vizitorët, paraqitja e ushqimit dhe ofrimi i aktiviteteve për turistët.

“Besomëni, kur filluam trajnimin e parë, nuk ishim shumë optimistë për rezultatin dhe persona të tjerë nga fshati ishin dyshues dhe deri diku na vinin në lojë, duke na thënë se ‘po shkoni në shkollë’. Por, kur erdhi vizitori i parë, gjërat ndryshuan”, thotë Ivana. Vizitorja e parë ishte një e re nga Belgjika, e cila qëndroi tri ditë, duke jetuar dhe gatuar me familjen.

Pesë vite më vonë, Ivana dhe familja e saj presin rregullisht vizitorë nga mbarë bota dhe turizmi është kthyer në burimin kryesor të të ardhurave për familjen e saj. Njëra nga vajzat e saj po studion për turizëm dhe është duke menduar për zgjerimin e mëtejshëm të biznesit.

Projekti i Bashkëpunimit Ndërkufitar (CBC) i financuar nga BE-ja për kuzhinën lokale si ofertë turistike e rajonit ndërkufitar përbëhet nga dy elemente kryesore. Ivana dhe familja e saj përfituan nga elementi i rrugëve të gastronomisë, që përfshinte mbështetjen për familjet e fshatit dhe lidhjen e fshatrave në Shqipëri dhe Mal të Zi me njëri-tjetrin për të ofruar një koncept turizmi të integruar të bazuar te rrugët, me fokus te gastronomia.

Një element po aq i rëndësishëm i projektit ishte përfshirja e recetave tradicionale vendase në ofertën turistike duke hulumtuar dhe ruajtur gatimet rajonale dhe duke i përdorur këto gatime në restorantet vendase dhe rrugët e gastronomisë, që përfshinin zhvillimin e pikave të shijimit në shtëpitë rurale. Synimi ishte risjellja e disa prej gatimeve të harruara dhe trajnimi i shefave të kuzhinës dhe kuzhinierëve vendas për t’i përgatitur ato, në mënyrë që këto gatime të mund të përfshiheshin në menutë e hoteleve dhe restoranteve vendase.

Jelena shpjegon se ushqimi është i ngjashëm në të dyja anët e kufirit, e megjithatë ka shije dhe veçori karakteristike. Ky element i rëndësishëm ndërkufitar ka pasuruar projektin dhe ofertën turistike të rajonit.

Libri i gatimit i krijuar nga projekti zuri vendin e dytë në botë në kategorinë e botimeve më të mira të kulinarisë dhe vend të parë në kategorinë e turizmit ushqimor në konkursin e Ditës Botërore të Gastronomisë së Qëndrueshme. Nga muaji qershor deri në shtator, libri është i ekspozuar në Muzeun Alfred Nobel në Suedi. “Jemi shumë krenarë për suksesin e librit tonë të gatimit, pasi ky sukses nuk vlen vetëm për projektin tonë, por edhe për vendet e përfshira në këtë projekt për CBC”, thotë Jelena Krivčević, menaxhere e projektit.