NVM-të e suksesshme të Kosovës shfrytëzojnë fuqinë e diellit për energji
Mbështetja e BE-së ndihmon NVM-të e Kosovës të shfrytëzojnë energjinë diellore dhe të ecin drejt integrimit në BE.
22/08/2023
Dielli është burimi kryesor i energjisë që gjendet në planetin Tokë dhe Kosova vlerësohet të ketë 240 ditë me diell në vit. Duke shfrytëzuar këtë potencial të bollshëm dhe duke kaluar në burime të pastra të energjisë, ndërmarrjet e vogla dhe të mesme (NVM) në Kosovë kanë filluar investimet në energjinë e rinovueshme, të mbështetura nga Bashkimi Evropian (BE), duke korrur përfitimet përkatëse. Për më tepër, këto investime në energjinë e rinovueshme jo vetëm që po ndihmojnë bizneset, por edhe po i hapin rrugën Kosovës drejt anëtarësimit në BE, e cila ofron mundësi të shumta, veçanërisht për NVM-të. Megjithatë, rruga drejt miratimit të acquis communautaire përfshin ndryshime thelbësore rregullatore, duke imponuar një barrë të konsiderueshme financiare për ndërmarrjet që përpiqen të përmbushin këto standarde të reja.
“Ne kemi instaluar panele diellore me kapacitet 112kwp, të cilat kanë ulur ndjeshëm shpenzimet tona të energjisë. Më parë na është dashur të paguajmë një faturë të energjisë elektrike prej përafërsisht 1200 euro në muaj. Tani, shpenzimet tona mujore janë afërsisht 200 euro. Kjo përkthehet në një reduktim të përafërt prej 80% të kostove tona të energjisë.”
Besim Rexhi, Forma SHPKFalë përkushtimit të palëkundur dhe punës së palodhur, Forma SHPK, një ndërmarrje e mesme e themeluar në vitin 2013 në fshatin Bresalc të komunës së Gjilanit/Gnjilane, ka bërë përparime të konsiderueshme në sektorin e saj. Besim Rexhi, menaxher në Forma Sh.pk, thekson objektivin e tyre parësor për zgjerimin në tregjet vendore dhe ndërkombëtare, duke tërhequr klientë të rinj. Ai thekson faktorët kritikë që kontribuojnë në suksesin e tyre, duke përfshirë një fuqi punëtore të përkushtuar dhe një angazhim për inovacion të vazhdueshëm në produkte dhe shërbime.
Kompania aktualisht punëson 70 persona, një rritje e konsiderueshme nga stafi fillestar prej 10-15 punonjësish. Prodhimi i tyre kryesor përfshin prodhimin e komponentëve plastikë që përdoren kryesisht në shërbimet e transportit, veçanërisht për shërbimet e trenave dhe tramvajit, me Gjermaninë që është destinacioni i tyre kryesor i eksportit.
Në përpjekje për të reduktuar shpenzimet e energjisë dhe për të kontribuar në ruajtjen e mjedisit, Forma SHPK investoi në panele diellore përmes një kredie të lehtësuar nga EBRD’s Kosovo SME Competitiveness Support Programme. Si pjesë e kësaj nisme, Forma SHPK mori gjithashtu udhëzime të vlefshme teknike falas nga një ekip ndërkombëtar konsulentësh dhe një grant për kthimin e parave të financuara nga BE-ja. Besim Rexhi, menaxheri i kompanisë, vlerëson rezultatet e jashtëzakonshme të këtij investimi. “Ne kemi instaluar panele diellore me kapacitet 112kwp, të cilat kanë ulur ndjeshëm shpenzimet tona të energjisë. Më parë na është dashur të paguajmë një faturë të energjisë elektrike prej përafërsisht 1200 euro në muaj. Tani, shpenzimet tona mujore janë afërsisht 200 euro. Kjo përkthehet në një reduktim të përafërt 80% të kostove tona të energjisë.” shprehet me krenari Rexhi.
“Pendimi im i vetëm është që më përpara nuk kam qenë i vetëdijshëm për avantazhet e jashtëzakonshme të energjisë së rinovueshme. Nëse do të ishte e mundur do të instaloja edhe 100 panele shtesë edhe pse panelet e tanishme diellore plotësojnë në mënyrë adekuate kërkesat e mia për energji. Përfshirja e praktikave miqësore me mjedisin jo vetëm që redukton shpenzimet tuaja të energjisë, por gjithashtu ofron një ndjenjë personale kënaqësie, duke e ditur që po kontribuon pozitivisht në planetin tonë.”
Besim Rexhi, Forma SHPKUdhërrëfyesi i ardhshëm i kompanisë përfshin një angazhim për të zgjeruar eksportet duke hyrë në tregje të tjera jashtë shtetit, duke nxitur marrëdhënie të forta me klientët, furnizuesit dhe partnerët e ndryshëm dhe duke përmirësuar më tej fuqinë e tyre punëtore. Gjithashtu, Besimi bën thirrje që bizneset e tjera në Kosovë të përfshijnë burimet e pastra të energjisë. “Pendimi im i vetëm është që më përpara nuk kam qenë i vetëdijshëm për avantazhet e jashtëzakonshme të energjisë së rinovueshme. Nëse do të ishte e mundur do të instaloja edhe 100 panele shtesë edhe pse panelet e tanishme diellore plotësojnë në mënyrë adekuate kërkesat e mia për energji. Përfshirja e praktikave miqësore me mjedisin jo vetëm që redukton shpenzimet tuaja të energjisë, por gjithashtu ofron një ndjenjë personale kënaqësie, duke e ditur që po kontribuon pozitivisht në planetin tonë,” përfundon prerazi Rexhi.
Rreth projektit
EBRD’s Kosovo SME Competitiveness Support Programme në Kosovë është zhvilluar posaçërisht për të ndihmuar NVM-të në pronësi private për të përmbushur rregulloret e reja dhe për të kuptuar kërkesat e përmirësimit në fushën e mbrojtjes së mjedisit, shëndetit dhe sigurisë në punë dhe cilësisë dhe sigurisë së produkteve. Linja e kredisë e ofruar nga BERZH-i nëpërmjet bankave partnere vendase, së bashku me një grant prej 15% dhe asistencë teknike falas të financuar nga Bashkimi Evropian, ndihmon NVM-të të identifikojnë kërkesat e tyre për investime për përmirësimin drejt përputhshmërisë me Direktivat prioritare të BE-së. Këshilla teknike falas, e ofruar nga një ekip ndërkombëtar ekspertësh, i ndihmon NVM-të në Kosovë të gjejnë zgjidhjen më të mirë për t’iu përmbajtur direktivave të BE-së, të jenë konkurruese në tregtinë e tyre me partnerët e BE-së dhe të rrisin përfitimin e tyre në vend përmes ofertave të produkteve dhe shërbimeve me cilësi më të lartë.
Photo credits: Forma sh.p.k.