Le të bëjmë kanionin e lumit Tara një destinacion turistik ndërkombëtar!
Një sipërmarrës nga Bosnja dhe Hercegovina e ka kthyer kanionin e lumit Tara në burim të ardhurash për vendet që lidh lumi.
22/01/2021
Kampi Encijan për rafting ndodhet në kanionin e lumit Tara dhe lidh Bosnje dhe Hercegovinën me Malin e Zi. Kanioni konsiderohet si një nga më të bukurit e Ballkanit Perëndimor dhe kampi është gjëja më e veçantë e kanionit.
Me akomodimin në shtëpiza, kuzhinën tradicionale dhe një tarracë sipër lumit dhe mjedisin mahnitës rreth tij, kampi ka qenë vendi i preferuar për adhuruesit e raftingut dhe pushimeve në natyrë për më shumë se 15 vjet.
Nga hobi në një sipërmarrje serioze biznesi
Milan Šupić, nga qyteti fqinj Foča, është pronari i kampit. Deri para 20 vitesh, raftingu ishte thjesht hobi i tij i preferuar, por më pas ai vendosi ta kthente në biznes. Vendimi i ndryshoi jetën, por krijoi edhe një burim të ri të ardhurash për shumë nga qytetarët në vendlindjen e tij. “Në fillim, biznesi nuk ishte shumë i suksesshëm. Por më pas, pas katër ose pesë vitesh, kampi u bë një sipërmarrje serioze. Kur bën diçka që të pëlqen, suksesi është i pashmangshëm,” shprehet Milan.
“Në fillim, biznesi nuk ishte shumë i suksesshëm. Por më pas, pas katër ose pesë vitesh, kampi u bë një sipërmarrje serioze. Kur bën diçka që të pëlqen, suksesi është i pashmangshëm.”
Milan ŠupićMilan shpjegon se kur vendosi të fillonte biznesin, aty nuk kishte asgjë. Tani kanioni i Lumit Tara është një destinacion i njohur për adhuruesit e Ballkanit Perëndimor. Njëzet e pesë kampe të reja raftingu janë ngritur përreth kanionit që atëherë. Rreth 50,000 turistë kanë vizituar kanionin në dy vitet e fundit.
Rajoni ofron edhe veprimtari të turizmit të aventurës, duke përfshirë lundrimin me kanoe dhe ecjen në mal në bukuritë natyrore të parqeve kombëtare të Sutjeskës dhe Durmitorit. Milan shpjegon se vizitorët zakonisht qëndrojnë pesë ditë për të shijuar paketën e plotë. Ata e kalojnë darkën pranë zjarrit me ushqim tradicional dhe pije dhe gjatë ditës shkojnë për rafting ose shijojnë një nga format e tjera të turizmit të aventurës.
Sidoqoftë, si shumë sipërmarrje në fillimet e tyre në Ballkanin Perëndimor, biznesi i Milanit hasi sfida. Ai kujton se para 20 vitesh nuk kishte rrugë për të shkruar në kanion. Mënyra e vetme për të shkuar atje ishte duke bërë një shëtitje të gjatë mes për mes një pylli të dendur ose nëpërmjet një udhëtimi me varkë. “Kur vendosa të ndërtoj kampin, fillimisht m’u desh t’i çoja të gjitha materialet në anën tjetër të kufirit në Mal të Zi dhe prej andej të transportoja materialin me varkë në vendndodhjen e kampit,” shprehet ai.
Tashmë, rruga e asfaltuar mundëson mbërritjen në Kanion me makinë dhe minibus, por numri në rritje i vizitorëve kërkon edhe përmirësime për sigurinë e vizitorëve dhe shërbime më të mira informimi.
“Falë projektit u vendos sinjalistikë e re orientuese në rrugë; për më tepër ata vendosën stola dhe identifikuan panoramën. Këto elemente në dukje të thjeshta ishin shumë të rëndësishme për një destinacion turistik ndërkombëtar si kanioni i lumit Tara.”
Milan ŠupićMbështetja e BE-së për një përvojë turistike më të sigurt dhe më të pasur.
Për të përmbushur këto sfida, mbështetja nga projekti i financuar nga BE-ja, Turizmi, Adrenalina dhe Aventura Rafting (T.A.R.A) erdhi “fiks në kohën e duhur” sipas Milan. Ai shpjegon se pas ndërtimit të rrugës së re, numri i vizitorëve që filluan të udhëtojnë me automjetet e tyre është shtuar. Më parë rruga nuk kishte sinjalistikë dhe disa prej tyre humbnin ose vonoheshin. Falë projektit, rruga tani ka sinjalistikën e duhur, me stola dhe shenja për panoramën gjatë rrugës.
Përmirësime të tjera të infrastrukturës janë në punë e sipër. Planet përfshijnë ndërtimin e platformave për rafting në mbërritje dhe pikat e zbritjes, një platformë lundruese mbi lumin Piva, platforma për soditje të natyrës dhe rrugë për ngjitje në shkëmbinj. Projekti po kontribuon edhe në protokollet e sigurisë për vizitorët duke shtuar koordinimin e shërbimeve të shpëtimit në të dyja anët e kufirit, zhvillimin e procedurave të përbashkëta të sigurisë me ushtrime emergjence dhe shpëtimi të përbashkëta dhe blerjen e pajisjeve të shpëtimit.
Projekti T.A.R.A u financua si pjesë e programit për Bashkëpunimin Ndërkufitar BiH-MNE 2014-2020. Partneri kryesor është bashkia Plužine nga Mali i Zi dhe partnerë të tjerë përfshijnë Parkun Natyror Piva, bashkinë Foča dhe Organizatën Turistike të bashkisë Foča nga Bosnja dhe Hercegovina.
Photo credits: Encijan