Одредено време, Петар Боковац беше единствениот ширум црногорското крајбрежје кој применува стара техника за градење дрвени бродови. Немал формална обука за бродоградежништво; но, уште од 1960-те, нуди услуги за поправка, користејќи традиционални техники за градење бродови во својата работилница „Bokovac Calafat“ во Бар.
Поправањето бродови не носело значаен профит, но, пред дваесет години, Петар и неговиот син, Ненад, го изградиле нивниот прв рибарски брод кој тежел 30 тона. Тогаш, сопругата на Ненад, Мирославка, одлучила да ѝ се приклучи на компанијата и да го издигне бизнисот; претворајќи ја работилницата „Bokovac Calafat“ во светски познат бренд. Мирославка понудила маркетинг за дрвените бродови изработени од нејзиниот сопруг и свекорот; промовирајќи го занаетот, како значаен елемент на културното наследство и туристички потенцијал, пред локалната заедница, властите и меѓународниот пазар.
„Тоа што можеме да го споделиме е нашиот уникатен пристап.“
Мирославка Боковац, работилница „Calafat“
Локална уметност претставена пред светот
Мирославка објаснува дека кога за првпат ја претставила идејата за промоција на изработка на дрвени бродови на традиционален начин, локалната заедница имала сериозни сомнежи. „Прашаа кој би бил заинтересиран за нашите дрвени бродови во време на модерни јахти и напредна технологија,“ вели таа.
Но, таа била упорна. „Мислев дека тоа што можеме да го споделиме е нашиот уникатен пристап.“
За да ја задржи марката на ексклузивен бренд, семејството Боковац морало да го исполни условот 80 % од употребениот материјал при изградбата на бродовите да биде од црногорско потекло. Дрвото кое главно го употребуваат за изградба е црница, добро познато ширум црногорското крајбрежје, а кое семејството Боковац го нарекува „црногорска тиковина“. Се одликува со особена леснотија, но и со цврстина; клучни за квалитетот на завршниот производ, бидејќи дрвото мора да помине важни етапи на трансформација пред да биде употребено во бродот. Мирославка вели: „Не е лесно да се набави црница, но, со оглед на тоа што сè повеќе луѓе во областа знаат дека овие материјали се потребни, добиваме сè почести повици од сопствениците кои на своите поседи имаат црница и ја нудат за продажба.“
Настанот за бродоградежништво кој го привлече интересот на медиумите во Црна Гора и регионот во текот на последните неколку години е дека работилницата „Bokovac Calafat“ е признаена од кралското семејство во Абу Даби; и тоа преку порачка на три брода: еден мал брод со мотор, еден брод за метар поголем од првиот, и трет кој е десет метри подолг. Ненад и Петар напорно работеле со својот тим за да ги исполнат барањата и на време да ги завршат бродовите. Со пристигнувањето на бродовите во Емиратите, семејството Боковац станало светски признаен бренд.
„Проектот „ReLOaD“ ни помогна за понатамошна промоција на нашите вештини во заедницата и ширум светот. Што е уште поважно, ни помогна овие вештини да ги пренесеме на младите генерации.“
Мирославка Боковац, работилница „Calafat“
Неодамна, работилницата „Calafat“ ги здружи силите со проектот „ReLOaD“, финансиран од ЕУ; започнувајќи мисија за промоција на нивната традиција ширум целото црногорско крајбрежје. Проектот „Cattaro Sail“ понудил обука за бродоградежништво за млади луѓе; како и промоција за едрење преку објави на социјалните мрежи. Големото финале беше настанот „Денови на едрење“ и регатата Котор. Модели на едрилици од овој проект беа донирани во Поморскиот музеј; а беше направен и значаен чекор за заштита на оваа историска вештина и нејзината важност за туризмот. Мирославка вели дека за работилницата „Calafat“, „Проектот „ReLOaD“ ни помогна за понатамошна промоција на нашите вештини во заедницата и ширум светот. Што е уште поважно, ни помогна овие вештини да ги пренесеме на младите генерации.“
Зборот „calafat“ може да се најде во грчкиот и арапскиот јазик, а уште од дамнешни времиња се однесува на занаетчиството за бродови со посебна експертиза за одржување дрвена рамка. Подоцна, овој термин почнал да се употребува за најискусните и најпочитувани бродоградители. Работилницата Боковац е единствената во светот која има право да го користи името „Calafat“. За нив, како и за Црна Гора, чест е што ја одржуваат оваа традиција во живот.
За програмата
Регионалната програма за локална демократија во Западен Балкан (Regional Programme for Local Democracy in the Western Balkans (ReLOaD)) е финансирана од ЕУ, а имплементирана од Програмата за обединет национален развој. Регионалната програма за локална демократија во Западен Балкан е, моментално, во својата втора фаза; со траење до 2024 година.
Photo credits: ReLOaD
Поправањето бродови не носело значаен профит, но, пред дваесет години, Петар и неговиот син, Ненад, го изградиле нивниот прв рибарски брод кој тежел 30 тона. Тогаш, сопругата на Ненад, Мирославка, одлучила да ѝ се приклучи на компанијата и да го издигне бизнисот; претворајќи ја работилницата „Bokovac Calafat“ во светски познат бренд. Мирославка понудила маркетинг за дрвените бродови изработени од нејзиниот сопруг и свекорот; промовирајќи го занаетот, како значаен елемент на културното наследство и туристички потенцијал, пред локалната заедница, властите и меѓународниот пазар.
Локална уметност претставена пред светот
Мирославка објаснува дека кога за првпат ја претставила идејата за промоција на изработка на дрвени бродови на традиционален начин, локалната заедница имала сериозни сомнежи. „Прашаа кој би бил заинтересиран за нашите дрвени бродови во време на модерни јахти и напредна технологија,“ вели таа.
Но, таа била упорна. „Мислев дека тоа што можеме да го споделиме е нашиот уникатен пристап.“
За да ја задржи марката на ексклузивен бренд, семејството Боковац морало да го исполни условот 80 % од употребениот материјал при изградбата на бродовите да биде од црногорско потекло. Дрвото кое главно го употребуваат за изградба е црница, добро познато ширум црногорското крајбрежје, а кое семејството Боковац го нарекува „црногорска тиковина“. Се одликува со особена леснотија, но и со цврстина; клучни за квалитетот на завршниот производ, бидејќи дрвото мора да помине важни етапи на трансформација пред да биде употребено во бродот. Мирославка вели: „Не е лесно да се набави црница, но, со оглед на тоа што сè повеќе луѓе во областа знаат дека овие материјали се потребни, добиваме сè почести повици од сопствениците кои на своите поседи имаат црница и ја нудат за продажба.“
Настанот за бродоградежништво кој го привлече интересот на медиумите во Црна Гора и регионот во текот на последните неколку години е дека работилницата „Bokovac Calafat“ е признаена од кралското семејство во Абу Даби; и тоа преку порачка на три брода: еден мал брод со мотор, еден брод за метар поголем од првиот, и трет кој е десет метри подолг. Ненад и Петар напорно работеле со својот тим за да ги исполнат барањата и на време да ги завршат бродовите. Со пристигнувањето на бродовите во Емиратите, семејството Боковац станало светски признаен бренд.
Неодамна, работилницата „Calafat“ ги здружи силите со проектот „ReLOaD“, финансиран од ЕУ; започнувајќи мисија за промоција на нивната традиција ширум целото црногорско крајбрежје. Проектот „Cattaro Sail“ понудил обука за бродоградежништво за млади луѓе; како и промоција за едрење преку објави на социјалните мрежи. Големото финале беше настанот „Денови на едрење“ и регатата Котор. Модели на едрилици од овој проект беа донирани во Поморскиот музеј; а беше направен и значаен чекор за заштита на оваа историска вештина и нејзината важност за туризмот. Мирославка вели дека за работилницата „Calafat“, „Проектот „ReLOaD“ ни помогна за понатамошна промоција на нашите вештини во заедницата и ширум светот. Што е уште поважно, ни помогна овие вештини да ги пренесеме на младите генерации.“
Зборот „calafat“ може да се најде во грчкиот и арапскиот јазик, а уште од дамнешни времиња се однесува на занаетчиството за бродови со посебна експертиза за одржување дрвена рамка. Подоцна, овој термин почнал да се употребува за најискусните и најпочитувани бродоградители. Работилницата Боковац е единствената во светот која има право да го користи името „Calafat“. За нив, како и за Црна Гора, чест е што ја одржуваат оваа традиција во живот.
За програмата
Регионалната програма за локална демократија во Западен Балкан (Regional Programme for Local Democracy in the Western Balkans (ReLOaD)) е финансирана од ЕУ, а имплементирана од Програмата за обединет национален развој. Регионалната програма за локална демократија во Западен Балкан е, моментално, во својата втора фаза; со траење до 2024 година.
Photo credits: ReLOaD
Please wait while your video is being uploaded...
Don't close this window!
