Достапна и здрава храна за младите
Проект, финансиран од ЕУ, поддржува стручни средни училишта во производство на здрава храна без алергени.
29/07/2022
Дебелината (обезноста) е растечки феномен меѓу младите во БиХ и Србија. Според научни трудови, изработени во двете држави, приближно 15 % од младите се соочуваат со обезност, а преку 35 % од нив се наоѓаат во, така наречена, пред-обезна состојба. Од друга страна, пак, дури 10 % од населението имаат развиено нетолеранција кон одредена храна; манифестирајќи алергиски реакции кои го нарушуваат здравјето. Научното истражување дојде до заклучок дека главниот причинител е брзата храна; а членови од невладината организација „Limitless Association“, од Србија, презедоа акција со цел да придонесат за подобрување на ситуацијата.
Во соработка со средните стручни училишта во прекуграничните градови; Рума, во Србија, и Зворник, во Бих, невладината организација „Limitless Association“ започна проект чија цел е стимулирање вработеност за младите во прекуграничниот предел преку понуда на гастрономски производи. Заедно со вработувањето, проектот цели кон креирање здрав и безбеден избор на храна за младите и ранливите групи; и тоа по достапни цени.
„За жал, во прекуграничниот регион, здравата храна без алергени скоро и да не постои; па, затоа, моравме да преземеме акција.“
Јован Јовановиќ, проектен менаџер, „Limitless Association“Нови хранливи авантури
Јован Јовановиќ е проектен менаџер при „Limitless Association“. Објаснува дека нивната идеја е да ги комбинираат целта за зголемување на вработувањето меѓу младите во прекуграничниот простор со мисијата за обезбедување здрава храна за младите; особено младите од ранливите групи со финансиски предизвици. „За жал, во прекуграничниот регион, здравата храна без алергени скоро и да не постои; па, затоа, моравме да преземеме акција,“ вели Јован.
Стручното средно училиште „Бранко Радичевиќ“, од Рума, и „Петар Кочиќ“, од Зворник, се дел од проектот и нудат обука за кетеринг и неколку децениско искуство во работата со млади. Меѓутоа, им недостасуваше опрема и тековна експертиза за да ги научат учениците како да подготвуваат здрава храна. Најпрво, проектот им помогна при реновацијата на нивните кујни; опремувајќи го со современа опрема. Потоа, проектот отпочна и две помошни програми за обука за наставници и ученици во доменот на здрава храна без алергени.
Здравата храна подготвена од учениците во училиштата ќе биде понудена во училишните мензи по достапни цени. Јован објаснува дека овие мензи ќе бидат регистрирани како општествени претпријатија, така што ќе се обезбеди и нивната одржливост. Мензите ќе бидат непрофитни, но, со остварените приходи, ќе можат да купат квалитетни суровини за подготовка на храната. Истовремено, учениците ќе се стекнат со значајно искуство; па, дури стигнат до моментот на матурирање, ќе бидат подготвени за пазарот на труд.
„Поддршката од ЕУ беше неопходна за спроведувањето на проектот; затоа што ниту едно од училиштата, ниту, пак, локалните влади, не беа во можност да го спроведат истиот.“
Јован Јовановиќ, проектен менаџер, „Limitless Association“Невладината организација „Limitless Association“ забележа недостаток од органска и здрава храна без алергени во училиштата во прекуграничниот простор; па, затоа, проектот ќе преземе активности за промоција на специјализираното знаење на матурантите на пазарот на труд. Проектот ќе отпочне, исто така, и веб пазарен портал за угостители кој ќе им овозможи на работодавците директно да се поврзат со квалифицираните ученици чија експертиза ќе биде загарантирана од страна на училиштето.
Овој проект е финансиран од ЕУ со преку 250000 евра. Јован објаснува дека без поддршката на ЕУ, реализацијата на проектот не би била возможна. „Поддршката од ЕУ беше неопходна за спроведувањето на проектот; затоа што ниту едно од училиштата, ниту, пак, локалните влади, не беа во можност да го спроведат истиот,“ вели тој. Исто така, се надева дека спроведените активности, во рамки на проектот, ќе послужат како пример за училиштата во другите градови ширум Србија и дека владата ќе ги употреби овие примери за умножување на проектот.
За проектот
Проектот „Здрави и безбедни гастрономски производи како потенцијал за ново вработување“, финансиран од ЕУ, е поддржан како дел од Прекуграничната програма Србија – БиХ 2014 – 2020; во рамки на Инструментот за претпристапна помош (ИПА II), со распределби за 2016, 2017 и 2018 година. Проектот започна во мај 2022 година, а се очекува да заврши на крајот од 2022 година.
Photo credits: Limitless Association