Невладината организација „Мозаик“ ги омоќува лицата со инвалидитет во Црна Гора
Приказна за општествена инклузија, креативност и поддршка преку програмата „ReLOaD2“, финансирана од ЕУ.
06/03/2023
Во Црна Гора, лицата со инвалидитет честопати се соочуваат со предизвици при учеството во општествените процеси во нивните локални заедници. Тоа се должи на недостатокот од инфраструктура која ги исполнува нивните потреби, финансиски тешкотии или, пак, недостаток од мотивација. Ова е особено забележливо во Никшиќ, вториот град по големина; со население од околу 60000 жители. За решавање на овој проблем беше основана нова невладина организација, наречена „Мозаик“. Според организацијата, има јасен недостаток од општествена инклузија за луѓето со инвалидитет во Никшиќ; со тоа што многумина од нив се изолирани и немаат доволен пристап до општествените активности или поддршка за подобрување на квалитетот на нивниот живот.
Во 2019 година, Благоје Штурановиќ и двајца негови другари со инвалидитет, ја основале невладината организација „Мозаик“ со цел преземање акција за решавање на овие проблеми. Благоје објаснува дека во Никшиќ немало други организации кои специфично биле посветени на потребите на лицата со инвалидитет и дека тој и останатите основачи на „Мозаик“ имале потреба од поддршка. Иако имало други организации кои давале некаков вид поддршка, нивниот фокус не бил целосно посветен на лицата со инвалидитет.
„За жал, во Никшиќ и, општо, во Западен Балкан, пристапноста е сериозен проблем за лицата со инвалидитет кога станува збор за пристап до места/згради. Повеќето кафулиња, ресторани и други места не се пристапни за лица во инвалидска количка; а, за време на летото, групата можеше да се собира единствено на тераси.“
Благоје Штурановиќ, невладина организација „Мозаик“Од самиот почеток, основачките партнери на „Мозаик“ имале идеја за создавање општествен клуб во кој лицата со инвалидитет ќе можат да се собираат, да се социјализираат и да учествуваат во најразлични културни и општествени активности. „За жал, во Никшиќ и, општо, во Западен Балкан, пристапноста е сериозен проблем за лицата со инвалидитет кога станува збор за пристап до места/згради. Повеќето кафулиња, ресторани и други места не се пристапни за лица во инвалидска количка; а, за време на летото, групата можеше да се собира единствено на тераси,“ вели Благоје.
Пандемијата дополнително ги направи предизвикувачки проблемите за пристап. За да ја олесни социјализацијата и интеграцијата на лицата со инвалидитет во Никшиќ, „Мозаик“ го основа првиот општествен клуб за лица со различен вид инвалидитет; со поддршка на програмата „ReLOaD2“, финансирана од ЕУ, а имплементирана од Програмата за развој на ОН.
Општествениот клуб, лоциран во простории обезбедени од општината Никшиќ, нуди 15 мотивациски работилници за психолошка поддршка и 15 работилници засновани на занимање. Дополнително, „Мозаик“ основале и малечко ателје за печатење и нудат креативни курсеви за печатење за лица со инвалидитет. Благоје потенцира дека ателјето и курсот за печатење се најпопуларните активности во клубот; со најголемо учество на членовите.
„На пример, жена со инвалидитет, во своите шеесетти, која претходно никогаш не излегла од својот дом, сега скоро секој ден излегува во градот, учествува во работилници и различни активности.“
Благоје Штурановиќ, невладина организација „Мозаик“Влијанието на проектот врз животот на луѓето со инвалидитет е значајно. „На пример, жена со инвалидитет, во своите шеесетти, која претходно никогаш не излегла од својот дом, сега скоро секој ден излегува во градот, учествува во работилници и различни активности,“ вели Благоје.
Идните планови на невладината „Мозаик“ вклучуваат повеќе проекти кои понатамошно ќе го подобрат животот на луѓето со инвалидитет во Никшиќ. Благоје се надева дека членовите на клубот кои, според него, имаат висок потенцијал, ќе имаат повеќе можности за интегрирање и придонесување во заедницата.
За проектот
Регионалната програма за локална демократија во Западен Балкан 2 (ReLOaD2) е продолжение на иницијативите, поддржани од ЕУ – Проект за зајакнување на локалната демократија (LOD, 2009-2016) и проширената Регионална програма за локална демократија во Западен Балкан (ReLOaD, 2017-2020). Севкупната цел на проектот е зајакнување на партиципативните демократии и интеграција на ЕУ во Западен Балкан преку зајакнување на граѓанското општество и охрабрување на младите да земат активно учество во процесите на носење одлуки, како и преку подобрување на поддржувачка правна и финансиска средина за граѓанското општество.
Photo credits: NGO Mozaik