Šar planina postaje omiljena destinacija za ruralni turizam
Priroda, sport i kultura zajedno-kako jedan region na Kosovu prihvata svoj turistički potencijal zahvaljujući projektu koji finansira EU.
18/11/2020
Prizren je šarmantan istorijski grad i takođe je omiljena destinacija za mnoge domaće i strane turiste. Prema Kosovskoj agenciji za statistiku, Prizren ima više posjetioca nego bilo koja druga opština na Kosovu. Međutim, ovaj promet posjetioca se ne odnosi na noćenja. Prije četiri godine, opštinske vlasti identifikovale su ovu kontradikciju i provele anketu kod posjetioca kako bi razumjele osnovni uzrok toga. Istraživanje je razjasnilo razloge za tu kontradikciju: Prizren je mali grad, a većina važnih spomenika kulturne baštine može se posjetiti za jedan ili dva dana. Stoga se većina turista ne zadržava duže u Prizrenu.
Prizren se nalazi u blizini Šar-planina, pa osim svog kulturnog naslijeđa, grad ima i prelijepo prirodno okruženje pripremljeno za planinarenje i druge aktivnosti vezane za prirodu: podsticaj za turiste da ostanu tu duže. Ali do prije tri godine postojalo je vrlo malo infrastrukture da bi posjetioci mogli da uživaju u planinama. Udruženje planinara Sharri, nevladina organizacija iz Prizrena, odlučilo je poduzeti mjere. Zajedno s kolegama iz druge, iskusnije nevladine organizacije – Alpskog udruženja Marimangat iz Peći – započeli su planiranje rada na obilježavanju i označavanju novih pješačkih ruta i razvoju promotivne kampanje za promovisanje regije kao prirodne avanturističke destinacije.
“Ovo je bila vrlo dobra prilika jer su nam bila potrebna sredstva za provođenje naše ideje. Međutim, da bismo se prijavili na ovaj poziv morali smo pronaći partnera s druge strane granice.”
Deni HameliPrekogranični partneri
U isto vrijeme, Program prekogranične saradnje Kosovo-Sjeverna Makedonija, koji finansira EU, raspisao je poziv za projekte koji doprinose podsticanju turizma i kulturnog i prirodnog naslijeđa u prekograničnom regionu između Kosova i Sjeverne Makedonije. Grad Tetovo na granici sa sjevernom Makedonijom imao je slične probleme kao i Prizren koji se ogledaju u nedovoljnom broju noćenja turista. Planinski lanac Šar pokriva i Kosovo i Sjevernu Makedoniju, tako da je očigledno postojao veliki potencijal za zajednički rad na tom problemu.
“Ovo je bila vrlo dobra prilika jer su nam bila potrebna sredstva za provođenje naše ideje. Ali da bismo se prijavili na ovaj poziv, morali smo pronaći partnera s druge strane granice ”, kaže Deni Hameli iz Udruženja planinara Sharri. Preko njihovih kontakata, udruženje se identifikovalo i udružilo se sa nevladinom organizacijom ALKA iz Sjeverne Makedonije.
Deni objašnjava da se ALKA pokazala savršenom partnerskom organizacijom jer su već imali iskustva sa sličnim projektima. “Oni su značajno doprinijeli u procesu pisanja prijedloga i tokom implementacije projekta“, kaže Deni. Prijedlog je odobren i u naredne dvije godine partnerske organizacije radile su na implementaciji projekta koji je sada blizu završetka.
Holistički pristup
Projekat je koristio holistički pristup da bi regiju učinio privlačnijom turističkom destinacijom. Rad je uključivao poboljšanje infrastrukture mapiranjem i označavanjem 21 nove pješačke rute koja ukupno pokriva više od 200 kilometara. Projekat je takođe radio na povećanju kapaciteta domaćinstava i vodiča za goste. Konačno, projekat je razvio video zapise, letke i tradicionalnu kampanju na društvenim mrežama za promovisanje regije kao turističke destinacije kako domaćim tako i stranim turistima.
“Osim toga, duž većine planinarskih staza posjetioci će moći vidjeti i spomenike kulturne baštine. Ovdje imamo kombinaciju prirode i kulture: savršeno odredište za planinski turizam.”
Jovan BožinoskiJovan Božinoski je turistički vodič i član Planinarskog kluba Ljuboten iz Tetova u Sjevernoj Makedoniji. Budući da gotovo sve nove pješačke rute prolaze pored restorana i domaćinstava koja pružaju hranu i smještaj, Jovan vjeruje da će projekat imati značajan ekonomski uticaj na dovođenje više kupaca u region. “Osim toga, duž većine planinarskih staza posjetioci će moći vidjeti i spomenike kulturne baštine. Ovde imamo kombinaciju prirode i kulture: savršeno odredište za planinski turizam “, kaže Jovan.
Projekat pod nazivom “Podrška regionalnom turističkom potencijalu“ koji finansira EU finansiran je u okviru Programa prekogranične saradnje Kosovo*-Sjeverna Makedonija u okviru instrumenta pretpristupne pomoći Evropske unije (IPA). Projekat je sproveden u partnerstvu sa nevladinim organizacijama ALKA i Balkania iz Sjeverne Makedonije i nevladinim organizacijama Udruženja planinara Marimangat i Sharri sa Kosova.
Photo credits: Fitim Shala