Približavanje mladih kulturi i umjetnosti
Interaktivni, inovativni alati u programu omladinskog rada koji finansira EU približavaju kulturne institucije mladima u Srbiji i šire
07/11/2022
Galerija Matice Srpske u Novom Sadu, osnovana 1847.godine, danas predstavlja jedan od najbogatijih muzeja umjetnosti u Srbiji. U stalnoj zbirci izložena su značajna umjetnička djela iz osamnaestog, devetnaestog i dvadesetog vijeka i ilustruju nastanak i razvoj srpske umjetnosti Novog doba, pokazujući položaj nacionalne srpske kulture u evropskom kontekstu. Pored stalne postavke, Galerija je mjesto na kojem se održavaju međunarodne, monografske, tematske i druge privremene postavke. Posjetilaca galerije nikada ne manjka, međutim, broj mladih ljudi među njima je razočaravajući.
Nedostatak mladih posjetilaca nije nešto specifično za ovu galeriju. Problem je uočen i u drugim zemljama regije i šire. U cilju rješavanja ovog problema u širem kontekstu i uopšte približavanja kulturnih institucija mladim ljudima, udruženje nevladinih organizacija iz Srbije, NAPOR, pokrenulo je projekat Melting Pot uz finansiranje Evropske unije. Projekat je implementiran u tri zemlje Hrvatskoj, Sjevernoj Makedoniji i Srbiji.
“Ideja projekta je bila da se mladima približi kulturni sadržaji uopšte ali i da se podstakne stvaranje programa za mlade od strane kulturnih institucija.”
Nedeljka Ivošević, menadžer komunikacija, NAPORNedeljka Ivošević je menadžer komunikacija u NAPOR-u. Objašnjava da je ideja ovog projekta bila zasnovana na strateškom planu organizacije, a to je da spoji institucije i omladinske radnike i metodologije rada mladih. “Ideja projekta je bila da se mladima približi kulturni sadržaji uopšte ali i da se podstakne stvaranje programa za mlade od strane kulturnih institucija,” kaže Nedeljka.
Inicijalno je projekat sproveo istraživanje u tri zemlje o potrebama različitih grupa mladih vezano za kulturu. Rezultati istraživanja su da je 60% mladih koji su učestvovali u anketi reklo da je kultura važan dio njihovog života, ali 90% njih tvrdi da ih institucije nikada nisu konsultovale kada je riječ o uključivanju u planiranje programa, dodjeljujući im ulogu pasivnih konzumenata kulturnog sadržaja. Kao druge glavne razloge zbog kojih ne učestvuju redovno u kulturnim događajima naveli su manjak informacija, neprivlačan sadržaj i manjak kulturnih aktivnosti u njihovim sredinama.
Kako bi pružio dobre primjere povezivanja mladih sa kulturnim institucijama i testirao ove dobre primjere, projekat je razvio i realizovao šest kulturnih programa: dva po zemlji. Programi su uključili po 20 mladih u svakoj zemlji i svaki je trajao oko četiri mjeseca. Na primjer, u Srbiji galerija Matice Srpske je razvila program pod nazivom “ Zaigrajmo! Umјetnost i sloboda izražavanja” koji povezuje slike u galeriji sa informacijama pored slika kao što su detalji o drugim umjetnicima iz istog vijeka kada je slika nastala. “ Svrha je bila da mladi osjete galerijski prostor kao nešto što nije namijenjeno samo za elitu,” kaže Nedeljka.
“Bio je to veliki i složen projekat koji je realizovan u tri zemlje. Podrška EU je bila ključna jer bez sredstava ne bismo mogli da realizujemo projekat.“
Nedeljka Ivošević, menadžer komunikacija, NAPORU okviru projekta je razvijen i obrazovni kurikulum za primjenu neformalnih pristupa sa ciljem povećanja kapaciteta mladih radnika i kulturnih radnika za razumijevanje pristupa i principa koji podržavaju lični i društveni razvoj mladih ljudi. Njihova brošura, “ Melting pot inovacija u omladinskom radu i kulturnim institucijama “ sadrži pregled omladinskog rada i kulture u Sjevernoj Makedoniji, Srbiji i Hrvatskoj i drugim EU zemljama. Brošura daje primjere inovativnog i kreativnog digitalnog rada mladih i spisak više od 50 digitalnih platformi, alata i pristupa.
Preko 600 mladih bilo je direktno i indirektno uključeno u aktivnosti projekta. Nedeljka smatra da je projekat imao značajan uticaj i da je podrška EU bila neophodna. “Bio je to veliki i složen projekat koji je realizovan u tri zemlje. Podrška EU je bila ključna jer bez sredstava ne bismo mogli da realizujemo projekat”, kaže ona.
O projektu
Projekat Melting pot je započeo u martu 2021. i završio u septembru 2022. Projekat je implementiran u tri zemlje – Hrvatskoj, Sjevernoj Makedoniji i Srbiji – kroz partnerstvo sa NAPOR-om, Galerija Matice srpske, Mreža mladih Hrvatske, Pogon – Zagrebački centar za nezavisnu kulturu i mlade, Sojuz za mladinska rabota Skopje i Opstinska ustanova Muzej na grad Negotino. Projekat je finansirala Fondacija Tempus kroz ERASMUS+ program Evropske unije.
Nauči više
Photo credits: NAPOR