Vëzhgimi i zogjve në liqenin e zanave
Një projekt i financuar nga BE-ja promovon vëzhgimin e zogjve për turistët si pjesë e projektit të bashkëpunimit ndërkufitar.
28/01/2022
Legjenda thotë se Liqeni i Shkodrës u krijua nga lotët e derdhura nga një zanë malazeze, e cila dëshira e saj që sytë e saj të ktheheshin nga blu në të zezë u refuzua nga Zoti, i cili në vend të kësaj ai e verboi. Zana qau aq shumë sa lotët e saj krijuan një liqen. I mahnitur nga bukuria e tij, Zoti i riktheu shikimin. Me të vërtetë, ata që kanë qenë atje e pranojnë që liqeni i Shkodrës është një nga vendet natyrore më të bukura në Ballkanin Perëndimor dhe një shesh lojërash natyrore për ata që pëlqejnë aventurat në natyrë, një park kombëtar spektakolar prej 400 km2 për tu eksploruar. Gjithsesi, ky vend i zanave përsëri nuk ka marrë vëmendjen që meriton, qoftë nga vendasit por dhe nga turistët ndërkombëtarë. Të paktën, kështu besojnë njerëzit në OJQ malazeze CZIP.
CZIP është për Centar za Zaštitu i proučavanje Ptica (“Centre for Protection and Research of Birds”) dhe organizata punon për më shumë se 20 vite për mbrojtjen e zogjve dhe mjedisit dhe promovimin e trashëgimisë kulturore dhe natyrore në Malin e Zi. Vitin e kaluar, me organizatat partnere nga Krocia dhe Bosnja dhe Herzegovina, lançuan projektin “Pannonia-Adria Connection” ose PA.CON me financimin e BE-së për të promovuar turizmin në zonat e tre vendeve: Nijemci në Kroaci, Tuzla në Bosnja dhe Herzegovina, Liqeni i Shkodrës në Malin e Zi.
“Aktualisht pjesa më e madhe e vizitorëve në liqenin e Shkodrës tërhiqen nga ajo çfarë quajmë turizmi masiv: duke ardhur në liqen, duke pirë një kafe ose duke drekuar, shëtitje e më pas largohen. Ne donim që ta ndryshonim këtë zakon për më mirë.”
Zoran Popović, koordinator i projektit, CZIPPerspektivat për zhvillimin e turizmit
Zoran Popović nga CZIP është një nga koordinatorët e këtij projekti dhe ai shpjegon se ideja e projektit është përdorimi më i mirë i burimeve në të tre vendet për promovimin e turizmit. “Aktualisht pjesa më e madhe e vizitorëve në liqenin e Shkodrës tërhiqen nga ajo çfarë quajmë turizmi masiv: duke ardhur në liqen, duke pirë një kafe ose duke drekuar, shëtitje e më pas largohen. Ne donim që ta ndryshonim këtë zakon për më mirë,”shprehet Zoran.
Zoran shprehet se ata duan që ta kthejnë liqenin në një destinacion ku turistët të qëndrojnë më gjatë, por që kjo të ndodhi, turistëve ju duhen më shumë atraksione dhe mundësi. Kjo çoi në aktivitetet e zbulimit si vëzhgimi i zogjve, hiking, çiklizmi, udhëtime me varkë dhe elemente të tjerë të ekoturizmit dhe aventuror.
Projekti i PA.CON punon në zhvillimin e zonave për vëzhgimin e zogjve në tre vende – një pikë informimi për turistët në Sopotac, një kënd lojrash dhe kulla për vëzhgimin e shpendëve në Kroaci, rinovimin e parkut natyror në Ilinčica dhe instalimin e dritave LED përgjatë rrugës dhe gjithashtu rregullimin e 16 zonave për mikro-piknikë në Bosnja dhe Herzegovina. Projekti do të investojë dhe në rikonstruksionin e argjinaturës së hekurudhës së vjetër në Virpazar, për ta kthyer në një shteg ecjeje dhe blerja e varkave me energji diellore, biçikletave elektrike dhe stacione të karikimit diellor,me synim për të promovuar aktivitetet turistike me ndikim të ulët në mjedis.
“Pa këtë nivel mbështetjeje financiare nga BE-ja, nuk do të ishte i mundur zbatimi i këtij projekti të rëndësishëm.”
Zoran Popović, koordinator i projektit, CZIPVlera totale e këtij projekti për tre vendet është 1.8milion, ku do të investohen 280,000euro për përmirësimin e infrastrukturës turistike në liqenin e Shkodrës. “Pa këtë nivel mbështetjeje financiare nga BE-ja, nuk do të ishte e mundur zbatimi i këtij projekti të rëndësishëm,” shprehet Zoran.
Përveç ndërhyrjeve të drejtpërdrejta në infrastrukturë dhe aktivitetet e promovimit, projekti gjithashtu përfshin ndërtimin e kapacitetit për të siguruar që ndikimi i projektit të jetë i qëndrueshëm. Nëpërmjet gjashtë kurseve mësimore në tre vende dhe një vizite studimore, partnerët e projektit dhe përfaqësuesit e grupeve të synuara do të kenë mundësinë të përmirësojnë kapacitetin dhe cilësinë e shërbimeve të tyre.
Sipas Zoranit projekti do të ketë një ndikim të rëndësishem afatgjatë në popullsinë lokale, ekonomi dhe mbrojtjen e mjedisit natyror. “Por më e rëndësishme mendoj se është ndryshimi i botëkuptimit të shumë njerëzve dhe institucioneve dhe t’ju tregojmë atyre se çfarë është e mundur dhe se sa lehtë gjërat mund të arrihen me planifikimin dhe zbatimin e duhur,” shprehet Zoran.
Rreth projektit
Projekti PA.CON mbështetet nga Bashkimi Evropian në kuadër të IPA Cross-border Cooperation Programme Croatia – Bosnia and Herzegovina – Montenegro 2014-2020 Partneri kryesor në projektin PA.CON është Bashkia Nijemci, Kroaci;partnerët nga Bosnja dhe Herzegovina janë qyteti i Tuzit dhe Association for Development NERDA, ndërkohë partnerët në Malin e Zi janë Centre for Protection and Research of Birds and the Public Enterprise for Montenegro’s National Parks. Zbatimi i projektit PA.CON filloi zyrtarisht në tetor 2020 dhe do të zgjasë për 24 muaj.
Photo credits:CZIP