Следна станица: иднината

Драган Радевиќ е заменик извршен директор на „Capital investments“ во Железници на Црна Гора и работи за компанијата од 2004 година. Но, неговото искуство и љубов за железниците потекнуваат уште од многу поодамна. Драган јасно се сеќава на своето прво патување со воз во 1980-тите; златната ера на железниците во Црна Гора, кога имал само пет години, а неговите родители му најавиле дека за летниот одмор, семејството ќе оди на морското крајбрежје со воз. „Се сеќавам дека цела ноќ не спиев од возбуда: не само затоа што требаше да одиме на морското крајбрежје, туку затоа што требаше да патуваме со воз. На времето, беше посебен настан да се патува со воз и таквиот начин на патување до ден денес ми буди романтични, па дури и мистични чувства,“ вели Драган.

Меѓутоа, постојаното недоволно финансирање ги остави железниците со големи проблеми во 1990-тите. Делот на железниците во Црна Гора во голема мера страдаше од недостаток на одржување; па, така, патување со воз до Белград, кое некогаш траело седум часа, почнало да трае приближно единаесет часа, бидејќи возот редовно морал да намалува брзина поради лошата состојба на пругите и инфраструктурата. Бројот на патници се намалил; од најголемата регистрирана бројка на 2 милиони во 1987 година, на 1,2 милиони во 2016 година. Товарот, пак, се намалил од 4 милиони тона на 1,4 милион. „Тешките години за време на кризата оставија белег врз железничките линии во Црна Гора, а железничкиот систем има потреба од континуирано мониторирање и поправки. Во време на економска криза за државата и општеството, не беше можно тоа да се направи соодветно,“ вели Драган. Имало потреба од возобновување, но ниту железничката компанија, ниту, пак, Владата на Црна Гора немале доволно финансиски средства за да поддржат таков чекор.

Во 2017 година пристапила ЕУ. Европската инвестициска банка („ЕИБ“) одобрила заем, во висина од 20 милиони евра, за рехабилитација на најкритичните падини, тунели, мостови и системи за сигнализација на линијата од Бар до Врбница, на српската граница. Дополнително, заемот бил комбиниран со грант, вреден 20 милиони евра, во рамки на Агендата за поврзување на ЕУ и тоа преку Инвестициската рамка за Западен Балкан. Тоа подразбира дека приближно 90 % од целосниот трошок, во висина од 45 милиони евра, би биле покриени од буџетот на ЕУ. Проектот се наближува кон својот крај, а управата на железничката компанија очекува зголемување на патничкиот и товарниот транспорт како резултат на инвестицијата. „Очекуваме да имаме успешна соработка со ЕУ и Европската инвестициска банка и во идните проекти,“ вели Драган.

Како што овој проект се приближува кон крајот, Драган објаснува дека „Железници на Црна Гора“ очекуваат да започнат нов проект со поддршка од ЕУ. Новиот проект опфаќа возобновување на останатите тунели и мостови, замена на пругите од Лутово до Биоче и реновирање на три работилници на коридорот Бар Врбница.