Првата железничка линија во Црна Гора беше тесна пруга од Габела Зеленика која беше отворена во 1901 година. Оваа железничка пруга беше изградена од Австро-Унгарија која, на времето, управуваше со територијата на Бока Которска. Во текот на следните децении, железничкиот систем продолжил да се надоградува, а позначаен напредок се случил во 1970-тите со отворање на линијата која ја поврзувала српската престолнина – Белград со главното пристаниште во Црна Гора – Бар.
Кога оваа линија била отворена, во 1976 година, била најсовремена; подеднакво модерна и удобна како која и да било друга железничка линија во светот. Била еден од најголемите и најскапи инфраструктурни проекти во поранешната југословенска федерација и едно од најубавите патувања во Европа. Првиот воз кој го направил патувањето од 167 километри бил „Синиот воз“, луксузно транспортно средство на тогашниот југословенски лидер – Јосип Броз Тито, кој во возот ги пречекувал и забавувал странските достоинственици и членови на кралското семејство; вклучително и кралицата Елизабета Втора и поранешниот цар на Етиопија – Хајле Селасие.
„Тешките години за време на кризата оставија белег врз железничките линии во Црна Гора, а железничкиот систем има потреба од континуирано мониторирање и поправки. Во време на економска криза за државата и општеството, не беше можно тоа да се направи соодветно.“
Драган Радевиќ, заменик извршен директор на „Capital investments“, Железници на Црна Гора
Драган Радевиќ е заменик извршен директор на „Capital investments“ во Железници на Црна Гора и работи за компанијата од 2004 година. Но, неговото искуство и љубов за железниците потекнуваат уште од многу поодамна. Драган јасно се сеќава на своето прво патување со воз во 1980-тите; златната ера на железниците во Црна Гора, кога имал само пет години, а неговите родители му најавиле дека за летниот одмор, семејството ќе оди на морското крајбрежје со воз. „Се сеќавам дека цела ноќ не спиев од возбуда: не само затоа што требаше да одиме на морското крајбрежје, туку затоа што требаше да патуваме со воз. На времето, беше посебен настан да се патува со воз и таквиот начин на патување до ден денес ми буди романтични, па дури и мистични чувства,“ вели Драган.
Меѓутоа, постојаното недоволно финансирање ги остави железниците со големи проблеми во 1990-тите. Делот на железниците во Црна Гора во голема мера страдаше од недостаток на одржување; па, така, патување со воз до Белград, кое некогаш траело седум часа, почнало да трае приближно единаесет часа, бидејќи возот редовно морал да намалува брзина поради лошата состојба на пругите и инфраструктурата. Бројот на патници се намалил; од најголемата регистрирана бројка на 2 милиони во 1987 година, на 1,2 милиони во 2016 година. Товарот, пак, се намалил од 4 милиони тона на 1,4 милион. „Тешките години за време на кризата оставија белег врз железничките линии во Црна Гора, а железничкиот систем има потреба од континуирано мониторирање и поправки. Во време на економска криза за државата и општеството, не беше можно тоа да се направи соодветно,“ вели Драган. Имало потреба од возобновување, но ниту железничката компанија, ниту, пак, Владата на Црна Гора немале доволно финансиски средства за да поддржат таков чекор.
„Очекуваме да имаме успешна соработка со ЕУ и Европската инвестициска банка и во идните проекти.“
Драган Радевиќ, заменик извршен директор на „Capital investments“, Железници на Црна Гора
Во 2017 година пристапила ЕУ. Европската инвестициска банка („ЕИБ“) одобрила заем, во висина од 20 милиони евра, за рехабилитација на најкритичните падини, тунели, мостови и системи за сигнализација на линијата од Бар до Врбница, на српската граница. Дополнително, заемот бил комбиниран со грант, вреден 20 милиони евра, во рамки на Агендата за поврзување на ЕУ и тоа преку Инвестициската рамка за Западен Балкан. Тоа подразбира дека приближно 90 % од целосниот трошок, во висина од 45 милиони евра, би биле покриени од буџетот на ЕУ. Проектот се наближува кон својот крај, а управата на железничката компанија очекува зголемување на патничкиот и товарниот транспорт како резултат на инвестицијата. „Очекуваме да имаме успешна соработка со ЕУ и Европската инвестициска банка и во идните проекти,“ вели Драган.
Како што овој проект се приближува кон крајот, Драган објаснува дека „Железници на Црна Гора“ очекуваат да започнат нов проект со поддршка од ЕУ. Новиот проект опфаќа возобновување на останатите тунели и мостови, замена на пругите од Лутово до Биоче и реновирање на три работилници на коридорот Бар Врбница.
За проектот
Проширувањето на коридорот Ориент/Источен Медитеран во Западен Балкан, вдолж Рутата 4, е со должина од приближно 580 километри и се протега од Вршац (српско-романска граница) до Белград (Србија), па потоа до Подгорица и Бар (Црна Гора). Бар – Врбница (од кои Врбница се наоѓа на српско-црногорската граница), е најважната секција на железничката мрежа во Црна Гора; превезувајќи околу 20 % од сите патници и приближно 60 % железнички товар. Преку Инвестициската рамка Западен Балкан и националниот Инструмент за претпристапна помош (ИПА), ЕУ распредели милиони евра за подготовка на конкретни инвестициски пакети, како и итни интервенции за возобновување по должината на падините изложени на опасност од лизгање на земјиштето. Дополнително, во рамки на Агендата за поврзување, ЕУ распредели повеќе од 20 милиони евра за покривање на 50 % од трошоците поврзани со инсталација на модерни системи за сигнализација и телекомуникации, во и околу Подгорица; како и реновирање на 29 бетонски мостови и 20 тунели.
Photo credits:WBIF
Кога оваа линија била отворена, во 1976 година, била најсовремена; подеднакво модерна и удобна како која и да било друга железничка линија во светот. Била еден од најголемите и најскапи инфраструктурни проекти во поранешната југословенска федерација и едно од најубавите патувања во Европа. Првиот воз кој го направил патувањето од 167 километри бил „Синиот воз“, луксузно транспортно средство на тогашниот југословенски лидер – Јосип Броз Тито, кој во возот ги пречекувал и забавувал странските достоинственици и членови на кралското семејство; вклучително и кралицата Елизабета Втора и поранешниот цар на Етиопија – Хајле Селасие.
Драган Радевиќ е заменик извршен директор на „Capital investments“ во Железници на Црна Гора и работи за компанијата од 2004 година. Но, неговото искуство и љубов за железниците потекнуваат уште од многу поодамна. Драган јасно се сеќава на своето прво патување со воз во 1980-тите; златната ера на железниците во Црна Гора, кога имал само пет години, а неговите родители му најавиле дека за летниот одмор, семејството ќе оди на морското крајбрежје со воз. „Се сеќавам дека цела ноќ не спиев од возбуда: не само затоа што требаше да одиме на морското крајбрежје, туку затоа што требаше да патуваме со воз. На времето, беше посебен настан да се патува со воз и таквиот начин на патување до ден денес ми буди романтични, па дури и мистични чувства,“ вели Драган.
Меѓутоа, постојаното недоволно финансирање ги остави железниците со големи проблеми во 1990-тите. Делот на железниците во Црна Гора во голема мера страдаше од недостаток на одржување; па, така, патување со воз до Белград, кое некогаш траело седум часа, почнало да трае приближно единаесет часа, бидејќи возот редовно морал да намалува брзина поради лошата состојба на пругите и инфраструктурата. Бројот на патници се намалил; од најголемата регистрирана бројка на 2 милиони во 1987 година, на 1,2 милиони во 2016 година. Товарот, пак, се намалил од 4 милиони тона на 1,4 милион. „Тешките години за време на кризата оставија белег врз железничките линии во Црна Гора, а железничкиот систем има потреба од континуирано мониторирање и поправки. Во време на економска криза за државата и општеството, не беше можно тоа да се направи соодветно,“ вели Драган. Имало потреба од возобновување, но ниту железничката компанија, ниту, пак, Владата на Црна Гора немале доволно финансиски средства за да поддржат таков чекор.
Во 2017 година пристапила ЕУ. Европската инвестициска банка („ЕИБ“) одобрила заем, во висина од 20 милиони евра, за рехабилитација на најкритичните падини, тунели, мостови и системи за сигнализација на линијата од Бар до Врбница, на српската граница. Дополнително, заемот бил комбиниран со грант, вреден 20 милиони евра, во рамки на Агендата за поврзување на ЕУ и тоа преку Инвестициската рамка за Западен Балкан. Тоа подразбира дека приближно 90 % од целосниот трошок, во висина од 45 милиони евра, би биле покриени од буџетот на ЕУ. Проектот се наближува кон својот крај, а управата на железничката компанија очекува зголемување на патничкиот и товарниот транспорт како резултат на инвестицијата. „Очекуваме да имаме успешна соработка со ЕУ и Европската инвестициска банка и во идните проекти,“ вели Драган.
Како што овој проект се приближува кон крајот, Драган објаснува дека „Железници на Црна Гора“ очекуваат да започнат нов проект со поддршка од ЕУ. Новиот проект опфаќа возобновување на останатите тунели и мостови, замена на пругите од Лутово до Биоче и реновирање на три работилници на коридорот Бар Врбница.
За проектот
Проширувањето на коридорот Ориент/Источен Медитеран во Западен Балкан, вдолж Рутата 4, е со должина од приближно 580 километри и се протега од Вршац (српско-романска граница) до Белград (Србија), па потоа до Подгорица и Бар (Црна Гора). Бар – Врбница (од кои Врбница се наоѓа на српско-црногорската граница), е најважната секција на железничката мрежа во Црна Гора; превезувајќи околу 20 % од сите патници и приближно 60 % железнички товар. Преку Инвестициската рамка Западен Балкан и националниот Инструмент за претпристапна помош (ИПА), ЕУ распредели милиони евра за подготовка на конкретни инвестициски пакети, како и итни интервенции за возобновување по должината на падините изложени на опасност од лизгање на земјиштето. Дополнително, во рамки на Агендата за поврзување, ЕУ распредели повеќе од 20 милиони евра за покривање на 50 % од трошоците поврзани со инсталација на модерни системи за сигнализација и телекомуникации, во и околу Подгорица; како и реновирање на 29 бетонски мостови и 20 тунели.
Photo credits:WBIF
Please wait while your video is being uploaded...
Don't close this window!
