Оддавање признание на умствените креации

Авторското право како услов на ЕУ

Косово нема функционални друштва за колективно управување кои се авторизирани тела за собирање такси за авторски права, наменети за употреба на креативните дела, и кои им плаќаат на сопствениците за овие права; како, на пример, текстописци, автори, уметници и издавачи. Оваа празнина влијае на начинот на кој општеството го перципира барањето за плаќање на материјалите кои подлежат на авторско право и создава потреба за подигање на свеста за тоа како авторските права влијаат на креативните индустрии; вклучително и креаторите на филмови.

„Филмските фестивали се видлива можност за дисеминација на информации за улогата на авторските права,“ вели Јоанис Киккис, експерт за авторски права, за приликата директно да се зборува со претставници на индустријата. Летото, на фестивалите „Докуфест“ и „Анибар“, заедно со други истакнати специјалисти од доменот, презентираа примери од реалниот живот за тоа како на креаторите и поседувачите на право им биле „украдени можности“. Јоанис потврдува дека некои гледачи немаат јасна претстава за важноста на авторските права во оваа индустрија и зошто истите треба да бидат почитувани. Киккис е во Косово преку две години и работи со проект, финансиран од ЕУ, кој има за цел зајакнување на позицијата на институциите за интелектуална сопственост преку подигање на свеста.

„Авторското право е основата на секоја филмска продукција. Им овозможува сигурност на креаторите дека го поседуваат своето дело и дека ќе имаат право да управуваат со дистрибуцијата на крајниот продукт,“ вели Киккис. „Истовремено, аудио-визуелните содржини се меѓу материјалите најподложни на пиратство.“

Посетителите на фестивалот исто така научија и за најдобрите практики и можности на ЕУ кои потекнуваат од авторските права; вклучително и финансиски фондови, заштита на анимациски креации во индустријата за видео игри и други теми поврзани со економијата на индустриите засновани на авторски права.

Заштита на правата за инспирирање иновација

Делата за кои е потребна регистрација, наместо авторски права, се креации кои спаѓаат во категоријата индустриска сопственост како, на пример; трговски марки, индустриски дизајн и патенти. Секоја година, Косово регистрира илјадници трговски марки преку својата Агенција за индустриска сопственост. Изминатите години, се прават напори за охрабрување на локалните бизниси да бидат поактивни во овој поглед; и тоа преку регистрирање на своите продукти и обезбедување заштита, со цел да бидат поконкурентни како дома, така и во странство. Заштитата на постоечките производи ги предизвикува креаторските умови да измислат нови нешта, да воведат иновативни решенија за современите проблеми кои, исто така, долгорочно ги наградуваат законските сопственици на иновациите.

Во меѓувреме, интелектуалната сопственост добива пошироко прифаќање како неопходен елемент во креативната економија. „Државите применуваат стратешки пристап кон улогата на интелектуалната сопственост за ослободување на потенцијалот на креативноста во полза на креаторите и општеството како целина,“ вели Киккис.