Создавање на новата генерација волонтери

Програмата за волонтерство започна во Косово пред пет години и во текот на последните три години е имплементирана со поддршка на ЕУ. Накратко, се работи за програма која им помага на младите да бидат повеќе инволвирани во волонтерството, истовремено стекнувајќи ново знаење, вредности и вештини; како критичко расудување, комуникација, решавање проблеми, социјални вештини, носење одлуки, лидерство и зголемена самоефикасност и свест за активно граѓанство.

Хатиџе Зека, раководителка на програмата, објаснува дека многу држави го вклучуваат волонтерството во нивниот систем за формално образование преку програми за волонтирање. Меѓутоа, Косово е меѓу оние кои не нудат волонтерство како дел од формалното образование. „Причината за иницирање на програмата беше многу едноставна. Имаме за цел да ги активираме младите за прашања кои ја засегаат заедницата и сакаме да придонесеме, истовремено, за нивното неформално образование,“ вели Хатиџе.

На почетокот, програмата започнала со повик за учество отворен за сите наставници ширум Косово, проследен од шестдневен тренинг, за избраните кандидати, за координирање и иницирање волонтерски училишни активности. Потоа, обучените наставници се вратиле во своите училишта и започнале со организација на волонтерски клубови со своите ученици. Активностите продолжиле со состаноци, во текот на неделата, на коишто наставниците и учениците започнале да разговараат за конкретни волонтерски активности. На овие состаноци, со поддршка од програмата, наставниците тестирале одредени модули за обука така што членовите на волонтерските клубови би биле подобро подготвени за волонтерски активности.

Првиот модул бил за размислување за вештините и капацитетите на самите учесници, вториот вовел циклус на подготовка за волонтерска акција; вклучително анализа на потребите на заедницата и развивање идеи за решавање проблеми, а третиот се однесувал на успесите и недостатоците на проектот. Волонтерските клубови во секое училиште редовно се состанувале во текот на неколку месеци, а покрај учењето нови вештини, секој клуб имплементирал најмалку еден волонтерски проект до крајот на програмата. Секој проект бил финансиски поддржан преку симболичен придонес таму каде што било потребно.

Во текот на пет години, проектот успеал да иницира 29 клубови за волонтерство во 15 општини ширум Косово, ангажирајќи 60 лидери на волонтерски клубови со повеќе од 500 волонтери кои се приклучиле во клубовите. За време на училишната година, биле имплементирани 60 волонтерски проекти во различни заедници низ Косово. Како резултат, преку 50000 ранливи луѓе биле поддржани, на директен или индиректен начин, преку проектите имплементирани како дел од волонтерските клубови. „Навистина беше инспиративно да се биде сведок на трудот и страста кои наставниците и учениците ги посветија на своите волонтерски проекти – а постои уште поголем интерес за новите клубови кои ќе започнеме да ги иницираме набрзо,“ вели Хатиџе.

Исто така, програмата вклучува и студенти од факултетот за образование, како и од катедрата за психологија, при универзитетот во Приштина, кои, во иднина, треба да станат наставници и психолози. И тие извлекле полза од неформалните наставни техники обезбедени како дел од клубовите. Според Хатиџе, целосното влијание на проектот бил трократ: наставниците научиле нови наставни методологии кои се покажале како ефикасни и практични; членовите на клубовите стекнале поголема самодоверба за координирање, аналитички и „меки“ вештини; а студентите при факултетот за образование и катедрата за психологија се здобиле со вредно искуство за фацилитирање активности за учење преку искуство, како менаџирање млади лица, клубови и проектна имплементација во нивните заедници.

Понатаму, Хатиџе објаснува дека поддршката на ЕУ за оваа програма била неопходна и тоа не само од финансиски аспект. „Поддршката на ЕУ ги зголеми кредибилитетот и важноста на програмата меѓу чинителите на општинско и централно ниво и обезбеди значаен поттик во последните три години,“ вели таа.