Европската Унија, како политичка заедница која се темели на човековите права и вредности, сè почесто е мета на различни актери кои, преку ширење негативни наративи, се стремат да ја поткопаат довербата на граѓаните во нејзините институции.
Социјални мрежи и сомнителни медиуми од Западен Балкан, без импресум и професионални новинарски стандарди, сè почесто се обидуваат да манипулираат со јавното мислење, играјќи на емоции и актуелни политички збиднувања, со цел да го свртат јавното мислење против исполнување на европските стандарди и спроведување на потребните реформи.
Овие веб-страници и профили на социјалните мрежи претежно содржат теми фокусирани на правата на ЛГБТК заедницата и наводните заложби на ЕУ за промена на традиционалните општествени норми коишто земјите од Западен Балкан ги сметаат за особено вредни.
Покрај тоа, честопати во нив се тврди дека членството во ЕУ ќе го поткопа економскиот стандард и дека ќе доведе до експлоатација на природните ресурси и останатиот економски потенцијал ширум регионот.
Фејсбук страница од Хрватска, којашто има околу 1.500 следбеници, тврди дека Хрватска била економски посилна во времето на Социјалистичка Федеративна Република Југославија отколку што е денес како членка на Европската Унија.
„Сфатете го ова како сакате, слободно наречете ме Југословен и критикувајте ме, но мора да се знае: Југославија беше суверена држава, за разлика од денешна Хрватска. Одлуките ги носеше Јосип Броз, Хрват по потекло, а не Брисел или странски амбасади. Имавме развиено земјоделство, бродоградба, индустрија, одлична филмска и телевизиска продукција, како и неспоредлива музичка сцена. Бележевме демографски раст и сè уште постоеја одредени морални вредности пред да пристигнат западниот материјализам, Кока-Кола културата, промискуитетот, либерализмот и радикалниот феминизам. Општеството беше полно оптимизам, луѓето беа насмеани, а постоеше и искрена верба во подобро утре“, гласи објавата.
„Меѓутоа, фактите зборуваат поинаку. Од приклучувањето кон Европската Унија до крајот на 2024 година, Хрватска добила околу 25 милијарди евра – што е речиси четири пати повеќе од тоа што придонела во буџетот на ЕУ. Како резултат на тоа, земјата има вкупен суфицит од 16,36 милијарди евра, изјави државниот секретар при Министерството за регионален развој и фондови на ЕУ, Домагој Микулиќ, во четвртокот пред парламентот. Повлечените средства се четири пати поголеми од придонесот на земјата во фондовите на ЕУ откако Хрватска се приклучи на ЕУ до крајот на 2023 година, изјави пратеникот на Социјално-либералната партија на Хрватска, Дарио Хребак, за време на парламентарната дебата и додаде дека ова е силна порака до евроскептиците.
Овие средства не само што ѝ помогнаа на Хрватска да го подобри животниот стандард, туку ѝ овозможија и да спроведе реформи што значително го подобрија квалитетот на живот. Според податоците на ЕУ јасно може да се види од колкава корист за земјите е членството во ЕУ.
Друг пример од споменатата Фејсбук страница што шири пропаганда е објава којашто се обидува да наметне наратив дека наводните промени во традиционалната семејна динамика во земјите-членки на ЕУ доведуваат до „феминизација“ на европските мажи. За да го поткрепи ова тврдење, авторот на објавата се повикува на сензационалистички медиумски извештаи во коишто е наведено дека францускиот претседател Емануел Макрон наводно добил шлаканица од неговата сопруга.
„Трагикомичниот лидер на ЕУ доби шлаканица од сопругата. Можете ли да ги замислите Путин или Си во ваква ситуација? Не. И токму тоа е една од причините зошто декадентната ЕУ, за разлика од Истокот, економски и политички тоне сè подлабоко и подлабоко. Тоа е дел од одговорот на прашањето зошто ЕУ денес е ирелевантен фактор во глобалните прашања“, се вели во објавата на Фејсбук.
Сепак, ваквите тврдења не се засноваат на факти и во целост се косат со јасните правила содржани во Основачкиот договор на ЕУ.
Во член 3 од Договорот за Европската Унија јасно е наведено дека „ЕУ се обврзува да се бори против социјалната исклученост и дискриминацијата, да ја промовира социјалната правда и заштита, родовата еднаквост, меѓугенерациската солидарност и заштитата на правата на детето“.
Наративите со дезинформации се присутни и во земјите од Западен Балкан кои се во процес на пристапување кон ЕУ, како што е Црна Гора.
Прорускиот портал IN4S, кој според некои анкети се вбројува меѓу шесте најчитани медиуми во земјата, редовно објавува слична или идентична контроверзна содржина.
Во една од своите статии, порталот IN4S тврди дека „градот Ријека вовел предмет Здравствено образование како дел од пилот-проект во шест основни училишта“, но, според медиумот, тоа не е класична здравствена програма за здравствена заштита, туку предмет по сексуално образование базиран на левичарско-либерален модел. IN4S наведува дека наставните материјали содржат бројни примери за феминистичка и ЛГБТ пропаганда.
Во друга статија, истиот портал изнесува скептичен став кон евроинтеграциите со тврдењето: „Прашањето не е дали ќе се приклучиме кон ЕУ, туку што ќе остане од нас ако го сториме тоа.“
Во неа се тврди дека „под маската на борба за човекови права, ЕУ сè поинтензивно врши притисок врз образовните системи, медиумите и правните рамки на земјите-членки да прифатат радикални родови теории, додека со кривични санкции се заканува на оние што ги оспоруваат овие ставови “.
Како пример е наведена Унгарија, која наводно се соочила со остри критики по усвојувањето на закон со кој се забранува промоција на ЛГБТ содржини кај деца – нешто што наводно Брисел го оценил како „погазување на европските вредности“.
Но, дали е тоа вистината?
Голем дел од овие тврдења не се засноваат на факти, бидејќи основачките акти на ЕУ јасно нагласуваат дека Унијата им нуди поддршка на земјите-членки, но нема никаква надлежност врз нивната образовна политика. Образовната политика е во исклучива надлежност на земјите-членки, кои целосно го задржуваат својот суверенитет во однос на организацијата, структурата и содржината на образовниот систем, вклучително наставните програми, методологијата, финансирањето, квалификациите на наставниот кадар и јазикот на наставата.
Всушност, ЕУ нема за цел да ги згасне традиционалните вредности. Напротив, во преамбулата на Договорот за Европската Унија, таа експлицитно ја наведува својата намера „да ја продлабочи солидарноста меѓу своите народи, почитувајќи ги нивните историја, култура и традиции“, како и „принципите на почитување на слободата, демократијата, човековите права, основните слободи и владеењето на правото“.
Според Член 6, став 3 од Договорот за Европската Унија „фундаменталните права, гарантирани со Европската конвенција за заштита на човековите права и основните слободи, и како што произлегуваат од уставните традиции заеднички за земјите-членки, претставуваат општи принципи на правото на Унијата.“
Дополнително, според принципот на супсидијарност, сите одлуки што се носат треба да се „што поблиски до граѓаните“.
Исто така, во член 2 од Договорот за Европската Унија јасно е наведено дека „Европската Унија се заснова на почитување на човековото достоинство, слободата, демократијата, еднаквоста, владеењето на правото и човековите права, вклучително правата на припадниците на малцинствата.“
Овие вредности, како што е истакнато, „се заеднички за сите земји-членки, во чии општества преовладуваат плурализмот, недискриминацијата, толеранцијата, правдата, солидарноста и еднаквоста помеѓу жените и мажите“.
Според горенаведеното, јасно е дека откако земјите од Западен Балкан ќе се приклучат кон Европската Унија, ќе уживаат исти права и привилегии како и останатите земји-членки. Понатаму, според претходните примери, тие ќе имаат можност да постигнат значителен економски напредок и да го подобрат животниот стандард за своите граѓани.
Содржината на овој текст не ја претставува официјалната позиција на Европската Унија. Целосната одговорност за информациите и ставовите искажани во него е на авторите.
AUTHORS:
Dejan Šainović, Journalist
Elena Prnjić, Fact checker
Jovana Đurišić, Fact checker
Marina Trajkovska, Influencer
Bojan Ristovski, Young European Ambassador
Прорускиот портал IN4S, кој според некои анкети се вбројува меѓу шесте најчитани медиуми во земјата, редовно објавува слична или идентична контроверзна содржина.
Во една од своите статии, порталот IN4S тврди дека „градот Ријека вовел предмет Здравствено образование како дел од пилот-проект во шест основни училишта“, но, според медиумот, тоа не е класична здравствена програма за здравствена заштита, туку предмет по сексуално образование базиран на левичарско-либерален модел. IN4S наведува дека наставните материјали содржат бројни примери за феминистичка и ЛГБТ пропаганда.
Во друга статија, истиот портал изнесува скептичен став кон евроинтеграциите со тврдењето: „Прашањето не е дали ќе се приклучиме кон ЕУ, туку што ќе остане од нас ако го сториме тоа.“
Во неа се тврди дека „под маската на борба за човекови права, ЕУ сè поинтензивно врши притисок врз образовните системи, медиумите и правните рамки на земјите-членки да прифатат радикални родови теории, додека со кривични санкции се заканува на оние што ги оспоруваат овие ставови “.
Како пример е наведена Унгарија, која наводно се соочила со остри критики по усвојувањето на закон со кој се забранува промоција на ЛГБТ содржини кај деца – нешто што наводно Брисел го оценил како „погазување на европските вредности“.
Но, дали е тоа вистината?
Голем дел од овие тврдења не се засноваат на факти, бидејќи основачките акти на ЕУ јасно нагласуваат дека Унијата им нуди поддршка на земјите-членки, но нема никаква надлежност врз нивната образовна политика. Образовната политика е во исклучива надлежност на земјите-членки, кои целосно го задржуваат својот суверенитет во однос на организацијата, структурата и содржината на образовниот систем, вклучително наставните програми, методологијата, финансирањето, квалификациите на наставниот кадар и јазикот на наставата.
Всушност, ЕУ нема за цел да ги згасне традиционалните вредности. Напротив, во преамбулата на Договорот за Европската Унија, таа експлицитно ја наведува својата намера „да ја продлабочи солидарноста меѓу своите народи, почитувајќи ги нивните историја, култура и традиции“, како и „принципите на почитување на слободата, демократијата, човековите права, основните слободи и владеењето на правото“.
Според Член 6, став 3 од Договорот за Европската Унија „фундаменталните права, гарантирани со Европската конвенција за заштита на човековите права и основните слободи, и како што произлегуваат од уставните традиции заеднички за земјите-членки, претставуваат општи принципи на правото на Унијата.“
Дополнително, според принципот на супсидијарност, сите одлуки што се носат треба да се „што поблиски до граѓаните“.
Исто така, во член 2 од Договорот за Европската Унија јасно е наведено дека „Европската Унија се заснова на почитување на човековото достоинство, слободата, демократијата, еднаквоста, владеењето на правото и човековите права, вклучително правата на припадниците на малцинствата.“
Овие вредности, како што е истакнато, „се заеднички за сите земји-членки, во чии општества преовладуваат плурализмот, недискриминацијата, толеранцијата, правдата, солидарноста и еднаквоста помеѓу жените и мажите“.
Според горенаведеното, јасно е дека откако земјите од Западен Балкан ќе се приклучат кон Европската Унија, ќе уживаат исти права и привилегии како и останатите земји-членки. Понатаму, според претходните примери, тие ќе имаат можност да постигнат значителен економски напредок и да го подобрат животниот стандард за своите граѓани.
Содржината на овој текст не ја претставува официјалната позиција на Европската Унија. Целосната одговорност за информациите и ставовите искажани во него е на авторите.
AUTHORS:
Dejan Šainović, Journalist
Elena Prnjić, Fact checker
Jovana Đurišić, Fact checker
Marina Trajkovska, Influencer
Bojan Ristovski, Young European Ambassador
Please wait while your video is being uploaded...
Don't close this window!
