Од 12 октомври 2025 година, Европа ќе започне постепено да го воведува новиот Систем за влез/излез (EES) на нејзините граници. Преодниот период ќе трае шест месеци, до 9 април 2026 година, а системот е предвидено да започне да се применува во целост од 10 април 2026 година. За време на овој период, на некои гранични премини ќе започне да се користи EES, но во пасошите и понатаму ќе се ставаат печати. Откако EES ќе започне да се применува во целост, ставањето печати ќе се замени со електронско евидентирање на личните податоци.

За кого се однесува

Системот EES се однесува на патници од државите што не се членки на ЕУ, коишто патуваат за краток престој до 90 дена во кој било период од 180 дена, односно патниците ослободени од виза и носителите на шенген-виза за краток престој. Државјаните на земјите-членки на ЕУ/Шенген-зоната, како и повеќето лица со долгорочен престој, не подлежат на системот EES.

Што ќе се смени на границите

При вашето прво патување откако ќе се воведе EES, граничните службеници или пунктовите за самопослужување ќе ги евидентираат податоците од вашиот пасош, датумот и местото на влез/излез, фотографија од вашето лице и четири отпечатоци од прсти. Следните поминувања преку граница ќе бидат побрзи, бидејќи системот веќе ќе ги содржи вашите податоци.

Придобивки за патниците од Западен Балкан

EES автоматски го пресметува периодот од 90/180 дена и, откако ќе започне да се применува во целост, ќе ја замени проверката на печатите во пасошите, со што ќе се намалат застојот и прашањата на граничните премини и ќе се поедностават следните патувања на истите гранични премини. Патниците ќе можат да проверат уште колку дена им преостануваат во рамките на дозволениот престој.

Семејство и деца

На децата под 12 години нема да им се земаат отпечатоци од прсти, но фотографијата на лицето и пасошот ќе им подлежат на проверка.

Можност за претходна регистрација

Некои земји ќе ја нудат мобилната апликација „Патувај во Европа“ („Travel to Europe“), на којашто патниците ќе можат однапред да се регистрираат и да ги внесат податоците од пасошот и фотографијата на лицето пред пристигнувањето, со што ќе си го олеснат првото поминување на границата. Достапноста на апликацијата може да се разликува од држава до држава.

12 октомври 2025 година: Започнува да се воведува EES, постепено по земји и видови гранични премини.

9 април 2026 година: Завршува преодниот период.

10 април 2026 година: EES е целосно имплементиран на сите надворешни гранични премини; се укинува ставањето печати во пасошите.

За повеќе информации за EES, погледнете ги следниве извори:

• Преглед на EES и упатства за патниците – Влада на Европската Унија, Travel Europe.
• Податоци што ги обработува EES – Travel Europe.
• Најчесто поставувани прашања за EES, вклучително за преодниот период, печатите и исклучоците – Travel Europe.
• Страница на Европската комисија за политиката и временската рамка за воведување на EES – Миграција и внатрешни работи.
• Информации за кампањата и воведувањето на системот – eu-LISA.