Primjena Sistema ulaska i izlaska (EES) počinje u oktobru: šta trebaju znati putnici sa Zapadnog Balkana
Primjena Sistema ulaska i izlaska (EES) počinje u oktobru: šta trebaju znati putnici sa Zapadnog Balkana
Od 12. oktobra 2025. godine, Evropa počinje sa uvođenjem novog Sistema kontrole ulaska i izlaska (EES) na svojim vanjskim granicama. Period tranzicije od šest mjeseci traje do 9. aprila 2026, s početkom funkcionisanja cjelokupnog sistema 10. aprila 2026. godine. Za vrijeme perioda tranzicije, neki granični prelazi će uvesti EES prije drugih i nastavit će sa stavljanjem pečata na pasoše; nakon što sistem u potpunosti profunkcioniše, pečati će biti zamijenjeni elektronskom evidencijom.
Ko je obuhvaćen ovom promjenom
EES se primjenjuje na putnike koji nisu iz EU, sa kraćim boravkom do 90 dana u periodu od 180 dana, uključujući putnike koji ne podliježu obavezi pribavljanja vize i one koji imaju Schengen vizu za kraći boravak. Državljani zemalja EU/Schengen područja i mnogi građani koji imaju dozvolu za duži boravak nisu obuhvaćeni sistemom EES.
Kakve promjene očekivati na granicama
Prilikom prvog putovanja nakon početka primjene EES-a, granični službenici ili samouslužni kiosci će evidentirati podatke iz vaše putne isprave, fotografiju lica i otiske četiri prsta. Naredni prelasci granice će u pravilu biti brži jer su vaši podaci već u sistemu.
Prednosti za putnike sa Zapadnog Balkana
EES automatski računa period od 90/180 dana i kada u potpunosti zaživi, prestaje potreba za provjerom pečata, čime će se smanjiti broj pitanja na ulazu i pojednostaviti ponovna putovanja. Putnici će također imati mogućnost da provjere koliko im je dana ostalo u okviru trenutnog dozvoljenog perioda.
Porodice i djeca
Djeci mlađoj od 12 godina neće se uzimati otisci prstiju; fotografija lica i provjera isprava važi i za njih.
Mogućnost prethodne registracije
Neke države će možda ponuditi mobilnu aplikaciju pod nazivom „Travel to Europe“ („Putovanje u Evropu“) za prethodnu registraciju podataka iz pasoša i fotografije lica prije vašeg dolaska, što će ubrzati prvi prelazak granice. Dostupnost se razlikuje od zemlje do zemlje.
- oktobra 2025: Počinje primjena EES-a, u fazama u zavisnosti od zemlje i vrste granice.
- aprila 2026: Završava period tranzicije.
- aprila 2026: EES u potpunosti uspostavljen na svim vanjskim graničnim prelazima; prestaje stavljanje pečata.
Za više informacija o EES-u, posjetite stranice u nastavku:
• Pregled EES-a i smjernice za putnike, Vlada Evropske unije – Travel Europe.
• Podaci koji se vode u EES-u – Travel Europe.
• EES – najčešće postavljana pitanja, uključujući pitanja o tranziciji, pečatima i izuzecima – Travel Europe.
• Stranica Evropske komisije o politici i vremenskom okviru EES-a – Migration and Home Affairs.
• Informativna kampanja i podaci o početku rada – eu-LISA.
