Istorija željezničkog saobraćaja u Srbiji započela je tokom sredine 19. vijeka kada je značajan dio regiona još bio pod kontrolom Austrougarske i Osmanskog Carstva. Početak željezničkog putovanja u današnjoj Srbiji dogodio se 20. avgusta 1854. godine, povezujući Lisavu-Oravicu-Bazijaš. Početno su vozovi bili vučeni konjima, a ovu metodu kasnije su zamijenile parne lokomotive. Ipak, najznačajnija ekspanzija desila se nakon Berlinskog kongresa i proglašenja nezavisnosti Kneževine Srbije tokom druge polovine 19. vijeka.
Korijeni Željeznica Srbije kao korporacije mogu se pratiti unazad do 1881. godine kada je princ Milan I zvanično osnovao Srpske državne željeznice. Prvo putovanje od Beograda do Niša obavljeno je 23. avgusta 1884. godine, što predstavlja zvanično osnivanje kompanije Srpske željeznice. Ova željeznička ruta ima ogroman značaj u Srbiji i funkcioniše već više od 130 godina.
“Obezbjeđivanje besprekidnog prevoza zahtijeva značajne investicije.”
Anita Dimoski, vršilac dužnosti pomoćnika ministra za željeznicu i intermodalni transport, Vlada Srbije
Tokom devedesetih godina, nakon raspada Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije, željeznički sistem Srbije suočavao se sa značajnim izazovima. Održavanje infrastrukture je zanemareno, što je dovelo do strmog opadanja željezničkog saobraćaja, posebno u prevozu robe. Nesigurnost devedesetih, uključujući sukobe, međunarodne sankcije i NATO bombardovanje, zajedno sa kasnijim ekonomskim krizama, dodatno su ometali neophodno održavanje željezničke mreže u Srbiji, posebno važne pruge Beograd-Niš.
Anita Dimoski, vršilac dužnosti pomoćnika ministra za željeznicu i intermodalni transport u Vladi Srbije, osvjetljava situaciju. Ona objašnjava da su i vlada i željeznice imali plan za redovnu rekonstrukciju određene dužine željezničkih pruga svake godine. Međutim, zbog finansijskih kriza i uticaja pandemije COVID-19, ove rutinske aktivnosti održavanja morale su biti odložene. “Obezbjeđivanje besprekidnog prevoza zahtijeva značajne investicije”, ističe gospođa Dimoski. Kao rezultat toga, bili su prisiljeni smanjiti brzine na djelovima gdje intervencija nije bila moguća, a jedan od takvih djelova bio je pruga Beograd-Niš.
Voljena vizija nesmetanog željezničkog saobraćaja na ovoj ruti konačno je na pragu ostvarivanja. Evropska unija je obećala značajnih 2,2 milijarde eura u okviru finansiranja EU za željezničku liniju Beograd-Niš. Zahvaljujući ovoj finansijskoj podršci, putovanje vozom između ova dva srpska grada uskoro će trajati manje od dva sata, pri brzinama do 200 km/h. Trenutno, vožnja vozom traje najmanje šest sati, dok putovanje automobilom traje otprilike tri sata. Konkretno, Evropska unija će doprinijeti sa do 610 miliona eura u vidu grantova, što je označava kao najveći EU grant za jedan projekat u Srbiji do sada. Ovaj sveobuhvatni paket takođe uključuje zajam od 1,1 milijardu eura od Evropske investicione banke (EIB) i zajam od 550 miliona eura od Evropske banke za obnovu i razvoj (EBRD). Preostali dio investicije će pokriti Vlada Srbije.
Oliver Varhelji, evropski komesar za pregovore o proširenju, istakao je značaj ovog projekta, izjavljujući: “Izabrali smo ovaj projekat jer je sposoban da promijeni stvarnost na terenu za ljude Srbije, za ljude južne Srbije, i time i za cio region.” On je ovo izjavio tokom događaja promocije finansiranja EU u Beogradu 28. februara ove godine.
“Ovaj segment željezničke linije nosi ogroman značaj za Srbiju. Izvan ekonomskih i ekoloških implikacija, takođe ima kulturni i društveni značaj. Povezivanje ljudi ne samo da podstiče održavanje postojećih prijateljstava, već i stvaranje novih i njegovanje društvenih odnosa.”
Anita Dimoski, vršilac dužnosti pomoćnika ministra za željeznicu i intermodalni transport, Vlada Srbije
Nakon završetka, nova željeznica imaće značajne koristi, s očekivanim godišnjim brojem putnika od preko 2,3 miliona i prevozom 9,4 miliona tona tereta. Ovaj razvoj obećava stvaranje novih poslovnih prilika i perspektiva za zapošljavanje. “Ovaj segment željezničke linije nosi ogroman značaj za Srbiju. Izvan ekonomskih i ekoloških implikacija, takođe ima kulturni i društveni značaj. Povezivanje ljudi ne samo da podstiče održavanje postojećih prijateljstava, već i stvaranje novih i njegovanje društvenih odnosa”, ističe gospođa Dimoski.
Gospođa Anita Dimoski ističe ključnu ulogu podrške EU u ovom projektu. “Oslanjanje isključivo na naše resurse značajno bi produžilo vremenski okvir projekta i namjestilo teško finansijsko opterećenje našoj vladi. Zahvaljujući ovoj podršci, moći ćemo završiti projekat mnogo brže”, potvrđuje Dimoski.
O projektu
Rehabilitacija željezničke pruge Beograd-Niš poboljšaće veze Srbije sa drugim evropskim željezničkim mrežama. Olakšaće brzi prevoz tereta i značajno smanjiti vrijeme putovanja. Kako je željeznica čist način prevoza, modernizacija željezničkog sistema takođe doprinosi čistijem okruženju. Transportni projekti finansirani od strane EU u Srbiji imaju za cilj poboljšanje veza i, time, povećanje ekonomske integracije – Srbije u regionu, i regiona u EU. Oni doprinose reformi željeznice i uvođenju modernog, ekonomičnog održavanja putne infrastrukture.
Serbia corridor X railways fl – global gateway
Photo credits: Serbia Railways
Tokom devedesetih godina, nakon raspada Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije, željeznički sistem Srbije suočavao se sa značajnim izazovima. Održavanje infrastrukture je zanemareno, što je dovelo do strmog opadanja željezničkog saobraćaja, posebno u prevozu robe. Nesigurnost devedesetih, uključujući sukobe, međunarodne sankcije i NATO bombardovanje, zajedno sa kasnijim ekonomskim krizama, dodatno su ometali neophodno održavanje željezničke mreže u Srbiji, posebno važne pruge Beograd-Niš.
Anita Dimoski, vršilac dužnosti pomoćnika ministra za željeznicu i intermodalni transport u Vladi Srbije, osvjetljava situaciju. Ona objašnjava da su i vlada i željeznice imali plan za redovnu rekonstrukciju određene dužine željezničkih pruga svake godine. Međutim, zbog finansijskih kriza i uticaja pandemije COVID-19, ove rutinske aktivnosti održavanja morale su biti odložene. “Obezbjeđivanje besprekidnog prevoza zahtijeva značajne investicije”, ističe gospođa Dimoski. Kao rezultat toga, bili su prisiljeni smanjiti brzine na djelovima gdje intervencija nije bila moguća, a jedan od takvih djelova bio je pruga Beograd-Niš.
Voljena vizija nesmetanog željezničkog saobraćaja na ovoj ruti konačno je na pragu ostvarivanja. Evropska unija je obećala značajnih 2,2 milijarde eura u okviru finansiranja EU za željezničku liniju Beograd-Niš. Zahvaljujući ovoj finansijskoj podršci, putovanje vozom između ova dva srpska grada uskoro će trajati manje od dva sata, pri brzinama do 200 km/h. Trenutno, vožnja vozom traje najmanje šest sati, dok putovanje automobilom traje otprilike tri sata. Konkretno, Evropska unija će doprinijeti sa do 610 miliona eura u vidu grantova, što je označava kao najveći EU grant za jedan projekat u Srbiji do sada. Ovaj sveobuhvatni paket takođe uključuje zajam od 1,1 milijardu eura od Evropske investicione banke (EIB) i zajam od 550 miliona eura od Evropske banke za obnovu i razvoj (EBRD). Preostali dio investicije će pokriti Vlada Srbije.
Oliver Varhelji, evropski komesar za pregovore o proširenju, istakao je značaj ovog projekta, izjavljujući: “Izabrali smo ovaj projekat jer je sposoban da promijeni stvarnost na terenu za ljude Srbije, za ljude južne Srbije, i time i za cio region.” On je ovo izjavio tokom događaja promocije finansiranja EU u Beogradu 28. februara ove godine.
Nakon završetka, nova željeznica imaće značajne koristi, s očekivanim godišnjim brojem putnika od preko 2,3 miliona i prevozom 9,4 miliona tona tereta. Ovaj razvoj obećava stvaranje novih poslovnih prilika i perspektiva za zapošljavanje. “Ovaj segment željezničke linije nosi ogroman značaj za Srbiju. Izvan ekonomskih i ekoloških implikacija, takođe ima kulturni i društveni značaj. Povezivanje ljudi ne samo da podstiče održavanje postojećih prijateljstava, već i stvaranje novih i njegovanje društvenih odnosa”, ističe gospođa Dimoski.
Gospođa Anita Dimoski ističe ključnu ulogu podrške EU u ovom projektu. “Oslanjanje isključivo na naše resurse značajno bi produžilo vremenski okvir projekta i namjestilo teško finansijsko opterećenje našoj vladi. Zahvaljujući ovoj podršci, moći ćemo završiti projekat mnogo brže”, potvrđuje Dimoski.
O projektu
Rehabilitacija željezničke pruge Beograd-Niš poboljšaće veze Srbije sa drugim evropskim željezničkim mrežama. Olakšaće brzi prevoz tereta i značajno smanjiti vrijeme putovanja. Kako je željeznica čist način prevoza, modernizacija željezničkog sistema takođe doprinosi čistijem okruženju. Transportni projekti finansirani od strane EU u Srbiji imaju za cilj poboljšanje veza i, time, povećanje ekonomske integracije – Srbije u regionu, i regiona u EU. Oni doprinose reformi željeznice i uvođenju modernog, ekonomičnog održavanja putne infrastrukture.
Photo credits: Serbia Railways
Please wait while your video is being uploaded...
Don't close this window!
